۸۵ سالم است و دنیا را هم گشته‌ام. قدیمی‌ها حافظه خوبی دارند، موضوعات قابل توجهی را که در کتاب‌ها می‌خوانم، یادداشت می‌کنم و زمینه‌ای می‌شود برای تألیف کتاب‌های جدید.
خبرنگار نشریه شورای عالی نخبگان، مدتی قبل از من پرسید چه کتابی علمی در زندگی شما مؤثر بوده است؟ پاسخ دادم هیچ کتابی؛ برداشت‌های حاصل از پژوهش‌های میدانی در زندگی علمی من مؤثر بوده است. تا جایی که من می‌دانم کتاب‌های موجود درباره آب، منابع طبیعی، خاک، کشاورزی، محیط زیست گره‌ای از مشکلات کشور باز نمی‌کند.
۲۲ جلد کتاب نوشتم که ۶ عنوان آن نتیجه تحقیقات میدانی در مناطقی مانند کویر لوت است. مابقی کتاب‌هایم نیز منابع درسی دانشگاهی هستند. نخستین کتابم «جغرافیای خاک» است که برای پیوند خاک‌شناسان و جغرافی‌دانان نوشتم.
اهمیت محافظت از خاک
اهمیت توجه به موضوع فرسایش خاک موجب تألیف «محافظت از خاک» شد. باید بدانیم که برای تولید هر سانتی‌متر مربع خاک ۵۰۰ سال زمان نیاز است. «محافظت از خاک» به چاپ ۱۴ رسیده است.
تا به حال حتی یکی از کتاب‌هایم به‌عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی انتخاب نشده، اما در مقابل کتاب یک مترجم که به درستی برگردان نشده در کتاب سال معرفی می‌شود.
بیشتر کتاب‌های ما ترجمه منابع خارجی است که مطابق موقعیت اقلیمی نویسنده منتشر و در کشور ما به‌عنوان کتاب درسی ارائه می‌شود. ما باید ضمن استفاده از دستاورد‌های علمی، مطابق با موقعیت بومی خودمان به تولید علم و نوآوری دست بزنیم.
یکی از موضوعات مهمی که باید درباره آن کتاب نوشته شود، راه‌‌های استفاده بهینه از آب است.
بیشتر مطالب درسی ما ارتباط چندانی با ذات رشته‌های دانشگاهی و مشکلات کشور ندارد. بیشتر کتاب‌های درسی حوزه روستا‌شناسی مشکلات صنایع مختلف از جمله صنعت کشاورزی را از میان بر نمی‌دارد. دانشگاه‌ها، دانش‌آموخته رشته روستا‌شناسی تربیت می‌کنند، اما آنچه این دانش‌آموخته در میدان عمل می‌بیند با مطالبی که در دانشگاه آموخته، متفاوت است. کتاب‌های این دانشجویان که در آینده به مقام استادی می‌رسند، مشکلی از کشاورزی و روستا‌های کشور برطرف نمی‌کند.
جلد پنجم «اکوسیستم» در راه است
به فکر تألیف جلد پنجم مجموعه «اکوسیستم» هستم. چهار جلد نخست این مجموعه به موضوع اکوسیستم عمومی، آبی، دریای خزر و خلیج فارس اختصاص دارد و در جلد پنجم نیز به اکوسیستم کویر می‌پردازم.
کتاب «غلط‌ها و صحیح‌ها» شامل اصطلاحات پرکاربرد در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست را نیز در دست تألیف دارم. بسیاری از افراد واژگان تخصصی این حوز‌ه‌ها را به غلط تلفظ یا به اشتباه استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال یزد برخلاف آنچه مصطلح شده، یک منطقه کویری نیست، بلکه یک استان بیابانی است. تألیف «غلط‌ها و صحیح‌ها» طی سه سال فقط ۷۰ صفحه پیش رفته است. تعدد این واژگان غلط موجب شده تا نوشتن این کتاب به کندی صورت بگیرد.
معمولا کتاب‌های هدیه را هرچند در تخصصم نباشند، مطالعه می‌کنم. بیشتر اوقات، یک هفته‌ای مطالعه یک کتاب را به پایان می‌‌رسانم و موضوعات متنوعی را برای تألیف یک کتاب جدید استخراج می‌کنم.
پرویز کردوانی/ منبع: خبرگزاری ایانا
