یادداشت/ حالا نوبت تغییر فرهنگ زیست‌محیطی است

چند سال است که در این سرزمین دیگر ردی از ببر هیرکانی نمی‌توان یافت؟ از نیستی شیر یال‌کوتاه ارژن چند دهه می‌گذرد؟ آیا یادمان رفته که وسعت رویشگاه هیرکانی در زمانی که محمد مصدق فرمان ملی شدن نفت را امضا کرد، حدود دوبرابر زمانی بود که محمدرضا شاه پهلوی ایران را برای همیشه ترک کرد؟

اینها را گفتم که خود را گول نزنیم و مپنداریم که اگر تحریم‌ها برداشته شود، اتفاق خارق‌العاده‌ای قرار است در محیط زیست ایران رخ دهد و مثلاً دیگر کسی با افتخار در کنار لاشه خون‌آلود یک قوچ یا آهو به دوربین لبخند نزده و عکس یادگاری نمی‌گیرد! دیگر مردم مقاومت نکرده و در سه‌شنبه‌ها می‌کوشند تا از خودرو شخصی‌شان استفاده نکنند! دیگر در فریدون‌کنار و سرخرود و هورالعظیم کشتار پرندگان مهاجر رخ نخواهد داد! دیگر در ارومیه همچنان شاهد مقاومت در برابر محدودیت کشاورزی ناپایدار نخواهیم بود! و وزیر آموزش و پرورش در اقدامی تحسین‌برانگیز سرانجام مقاومت را شکسته و به مکتب مدارس جم چراغ سبز نشان خواهد داد!

نه! محیط زیست ما تا زمانی که ما تغییر نکنیم، تغییر نخواهد کرد و تغییر ما هم در گرو دانایی و حکمرانی مطلوب و یک سامانه کارآمد مردم‌سالار است.

و دقیقاً از این منظر می‌توان دلخوش داشت که با رفع کامل تحریم‌ها و آشتی ایران با کره زمین، بتوان شاهد اقتدار دوباره سازمان حفاظت محیط زیست بود، بتوان آرام آرام روند تبدیل بلوط به زغال را در زاگرس متوقف کرد و بتوان مخالفان تنفس جنگل را واداشت تا به هیرکانی چون یک موزه ملی و جهانی بنگرند و پایان بهره‌برداری از چوب را همانگونه که چیت‌چیان پایان عصر سدسازی را اعلام کرد، اعلام کنند.

راست آن است که ایرانیان به دانایی و مدیریت سازگار با طبیعت نیاز دارند و امیدوارم با باز شدن درها و تبادل سزاوارانه‌تر اطلاعات و برخورداری از فناوری‌های نوین، بتوانیم جریان‌های کاهنده کارایی سرزمین را در کشور متوقف کرده، به سمت استحصال انرژی‌های نو، به ویژه خورشیدی و بادی حرکت کرده و خودروهای هیبرید را جایگزین خودروهای موجود کنیم.

انشاالله.
٭ مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست