پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)/ زهرا سلیمانی: وضعیت حیات وحش کشورمان اسفناک‌تر از قبل شده و شکار بی‌رویه و بی‌توجهی به حفظ گونه‌های مختلف، سبب بروز خطر انقراض برای بسیاری از نسل‌های جانوری شده است. در چند سال اخیر مساله شکار در کشور به دلیل نابودی برخی از گونه‌های جانوری با حساسیت ویژه‌ای دنبال می‌شود، حتی در مرداد امسال نیز با وضع قوانین سفت و سخت از سوی سازمان محیط زیست و افزایش پنج برابری مبلغ جریمه، از میزان شکار در کشور کاسته شده است. اعمال سیاست‌های تنبیهی برای شکارچیان فقط به افزایش مبلغ ختم نشده است، بلکه براساس چارچوب قانونی نه تنها جریمه نقدی بلکه محکومیت نیز برای متخلفان در نظر گرفته شده است. این قوانین در شرایطی وضع شده است که شکارچیان محلی بیشترین سهم را در شکار گونه‌های جانوری دارند. هم‌اکنون در کشور وضعیت مناسبی از شکار وجود ندارد و بارها شاهد بوده‌ایم که به هنگام کوچ پرندگانی مانند غازها و اردک‌های وحشی، برخی شهروندان اقدام به شکار بی‌رحمانه آنها کرده‌اند که بیشتر به غارتگری شبیه است. متاسفانه شکار کردن به عنوان یک شغل در نظر گرفته شده و شکارچیان بدون توجه به اثرات مخرب کار خود در هر مرحله اقدام به شکار تعداد فراوانی گونه جانوری می‌کنند. هدایت‌ا… تاجبخش از موافقان شکار در ایران است. پدر تاکسیدرمی ایران، در گفت‌وگو با «آرمان» توجیهات خود در دفاع از شکار را بیان می‌کند.
چه مزیت‌هایی در شکار وجود دارد؟
شکار با جذابیت وصف‌ناپذیری همراه است. شکار برای فرد شکارچی برخی اخلاق حسنه از جمله بی‌آلایشی و جوانمردی را به همراه دارد. فرد با این ویژگی‌ها و اخلاق حسنه است که می‌تواند از مسائل مالی، جانی و… به راحتی بگذرد. بسیاری از فنون شکار به عنوان ورزش برای فرد شکارچی محسوب می‌شود. ویژگی‌هایی همچون گذشت، فداکاری، ورزش و دیگر اخلاق حسنه از ویژگی شکارچیان است. برای مثال وقتی فردی در آخر هفته به کوه و دشت می‌رود در دیگر روزهای هفته نیز ذهنش درگیر نحوه تامین وسایل شکار و چگونگی انجام بهتر آن است. هر یک از این امور را می‌توان به عنوان مزیت شکار برشمرد. در کنار افزایش گونه‌های پرورشی در شکار، فرهنگسازی نیز در کاهش این امر تاثیرگذار است. باید آموزش‌ها در زمینه دوستی با محیط‌زیست و دوری از شکار از کودکی آغاز شود و در مواد درسی دانش‌آموزان نیز جای بگیرد.
هم‌اکنون میزان حیوانات و پرندگان محیط زیست کشور با کم و کاستی‌های عدیده‌ای روبه‌رو است و حتی برخی از این حیوانات در معرض انقراض هستند، شکار این حیوانات نه تنها به نفع محیط زیست کشور نیست، بلکه بیشترین آسیب را برای طبیعت این سرزمین به همراه دارد.
کمبود در نسل گونه‌ای از جانوران در کشور به دلیل عدم آموزش و فرهنگسازی در این زمینه است. مساله کمبود حیوانات را می‌توان با تکثیر حل کرد و به مسئولان محیط زیست نیز بر این امر بسیار تاکید شده است. با توسعه فرهنگ تکثیر به نسبت شکارهم کاهش می‌یابد. برای مثال وقتی فردی در مراحل تکثیر و پرورش آهو نقش داشته باشد به نسبت موقع شکار هم به هیچ عنوان نمی‌تواند به آن حیوان تیراندازی کند. درضمن در شرایطی می‌توان از شکار سخن گفت که گونه‌های مختلف حیوانات در کشور با افزایش چند برابری نسبت به وضعیت کنونی همراه باشد. فقط با تکثیر، نگهداری و مراقبت از حیوانات می‌توان جلوی شکار و نابودی گونه‌های مختلف جانوری را گرفت. هم‌اکنون در کشورهای پیشرفته دنیا قبل از هر گونه اقدامی در زمینه شکار به امر تکثیر، نگهداری و مراقبت از حیوان اهمیت داده می‌شود و در مرحله بعد نیز به دلیل افزایش حیوانات و عدم وجود هیچ محدودیتی می‌توان به شکار پرداخت. فقط با اعمال این نوع سیاست‌ها در حوزه شکار می‌توان از بروز هر نوع کم و کاستی در این امر جلوگیری کرد.
هم‌اکنون وضعیت تکثیر در کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تا وقتی افراد در کشور به دنبال گوشت تازه باشند به نسبت این‌گونه شکارها نیز وجود خواهد داشت. برای مثال اغلب شکارچیان محلی برای به دست آوردن ۲۰۰ یا ۳۰۰ گرم گوشت مجانی مبادرت به شکار کبک می‌کنند. به طور معمول یک شکارچی روزانه با شکار دو یا سه کبک می‌تواند امورات خود را بگذراند؛ در ضمن این ویژگی شامل شکارچیان مجاز نمی‌شود و آنها به هیچ عنوان به دنبال این نوع شکارها نیستند. برای اینکه گوشت تازه و پروتئین در کشور نایاب است و هم‌اکنون بیشتر گوشت‌های مصرفی از کشورهای آرژانتین، اروپا، آفریقا، آمریکا و… به شکل گوشت‌های فریزشده وارد کشور می‌شود. در این شرایط دستیابی به گوشت طبیعی و تازه در کشور اندک است و این امر باعث شده تا در برخی از مناطق گونه‌های جانوری از بین برود. اغلب شکارچیان غیرمجاز با کمین در محل در پی شکار هستند. این در حالی است که یک شکارچی مجاز به هیچ عنوان در پی چنین شکارهایی نیست بلکه برای او فلسفه شکار از دستیابی به یک شکار فیزیکی باارزش‌تر است. در واقع روح شکار با این نوع رفتارهایی که در بین برخی افراد جامعه در قالب یک اقدام بی‌رحمانه جا افتاده در تضاد است.
مسئولان در محیط زیست به چه میزان می‌توانند جلوی این اقدامات را بگیرند؟
هراز چند گاهی برخی اقدام‌ها برای نظارت و کنترل شکار از سوی سازمان محیط زیست انجام می‌شود، اما در اصل افراد علاقه‌مند به طبیعت خودشان به این شکارها نیاز دارند و در چنین شرایطی نمی‌توان کاری برای این قضیه انجام داد، بلکه فقط با تکثیر و پرورش حیوانات می‌توان جلوی مشکل شکار و کمبودهای ناشی از آن را گرفت؛ این در حالی است که در برخی از مناطق، حیوانات آن به دلیل شکار بی‌رویه شکارچیان محلی و غیرمجاز نابود شدند. اغلب شکارچیان محلی در زمینه نابودی و انقراض حیوانات هر منطقه نقش بسزایی دارند. هر یک از این حیوانات در طبیعت چهار فصل ایران به عنوان یک ثروت ملی محسوب می‌شوند.
شما به عنوان پدر تاکسیدرمی ایران این صنعت را در کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صنعت تاکسیدرمی کشور نابود شده است. در چند سال اخیر به دنبال توسعه صنعت تاکسیدرمی کشور برخی حیوانات از باغ وحش و دیگر سازمان‌ها برای انجام تاکسیدرمی در اختیار افراد متخصص قرار می‌گرفت، اما به دلیل عدم وجود مجوز شکار در کشور و نابودی برخی از گونه‌های جانوری این صنعت در کشور رو به اضمحلال است.
به نظر شما فقط به صرف عدم کسب مجوز شکار، صنعت تاکسیدرمی کشور در معرض نابودی است؟
بله. اگر در این صنعت افراد بخواهند با شرایط فعلی به شکل مخفیانه فعالیت کنند باید کارغیرقانونی انجام دهند و این کار هم هیچ تفاوتی با قاچاق و هرگونه اقدام غیرقانونی دیگری ندارد. آن هم به این دلیل که برای مثال شکار کل یا هر جانور دیگر در کشور مجوز می‌خواهد و در صورت عدم وجود مجوز هرگونه شکاری حکم قاچاق را دارد. در ضمن قاچاق حیات‌وحش از نظر مالی جایگاه سوم را در دنیا به خود اختصاص داده است، اما متاسفانه در ایران به‌رغم تشدید این موضوع همچنان شاهد رشد وب‌سایت‌هایی که به راحتی فروش حیوانات را انجام می‌دهند، هستیم.
منبع: روزنامه آرمان
