مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: عملیات احداث جاده جایگزین جنگل گلستان از ابتدای سال آینده آغاز می شود.
اسماعیل کهرم روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار کرد: جاده پارک ملی گلستان سالانه موجب از بین رفتن حیوانات زیادی بر اثر برخورد با خودروها می شود و علاوه بر این به علت قرار گرفتن در وسط جنگل سالانه شاهد بروز آتش سوزی از سوی گردشگران در این پارک ملی هستیم.
وی افزود: بر این اساس تغییر مسیر جاده پارک ملی گلستان به تصویب دولت رسید و بر این اساس جاده جایگزین نیز مشخص شده است.
مسیر پیشنهادی جایگزین جاده فعلی پارک ملی گلستان، کلاله، گلیداغ، آشخانه (بجنورد) است.
وی افزود: اقدامات تغییر جاده پارک ملی گلستان از ابتدای سال آینده آغاز می شود و برآورد شده است به ۶ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
کهرم تاکید کرد: اگر در زمان احداث این جاده کار کارشناسی و نگاه محیط زیستی در آن اعمال می شد، امروز نیاز به صرف این میزان هزینه نبود علاوه بر آن تعداد زیادی از انسان ها و حیوانات بر اثر تصادف و برخورد با هم جان خود را از دست داده اند.
وی اظهار کرد: اگر در زمان ساخت جاده از مبدا فقط یک تا دو درجه از مسیر کنونی منحرف می شد الان چنین مشکلی وجود نداشت.
مشاور رییس سازمان محیط زیست گفت:مسوولان باید انجام مطالعات زیست محیطی را در اولویت طرح های اجرایی خود قرار دهند زیرا دیگر روش مدیریت ۶۰ سال پیش برای دنیای امروز جوابگو نیست.
پارک ملی گلستان یا جنگل گلستان منطقه حفاظت شده ای در شرق استان گلستان و غرب استان خراسان شمالی است. پارک گلستان، قدیمی ترین پارک ملی ثبت شده در کشور ایران و پناهگاهی کم نظیر برای حیات وحش است که ۱۳۵۰ گونه گیاهی و ۳۰۲ گونه جانوری، از جمله نیمی از گونه های پستانداران ایران را در حدود ۹۰۰ کیلومتر مربع مساحت خود جای داده است.
این پارک زیبا به خاطر دارا بودن شرایط مطلوب از سوی سازمان های بین المللی به عنوان ذخیره گاه زیست کره به ثبت رسیده است.
این جنگل در ۱۹ مرداد ۱۳۳۶ به نام ‘ منطقه حفاظت شده آلمه وایشکی’ تحت حفاظت کانون شکار قرار گرفت، در شهریور ۱۳۴۲ به ‘ پارک محمد رضا شاه ‘ تغییر نام داد، در ۲۲ فروردین ۱۳۴۳ ‘ پارک وحش’ نامیده شد. در شهریور ۱۳۵۰ محدوده ای در شرق پارک به نام ‘ قرخود’ با وسعت ۳۴ هزار هکتار به آن الحاق شد و در ۱۳۵۳ عنوان پارک وحش به ‘ پارک ملی’ تغییر داده شد.
در سال ۱۳۵۴ اولین پارک ملی ایران شد که در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان یکی از ۵۰ ذخیره گاه زیست محیطی کره زمین به ثبت رسیده است. بعد از پیروزی انقلاب در بهمن ۱۳۵۷ دو منطقه قرخود و آلمه مجددا از یکدیگر جدا شدند و پارک فعلی به ‘ پارک ملی گلستان’ تغییر نام داد که تحت حفاظت سازمان محیط زیست است.
پارک ملی گلستان همچنین پانزدهمین اثر ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۳ دی ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
*** جاده گلستان
اصلی ترین مسیر ارتباطی شمال کشور و استان خراسان (و یکی از محورهای ارتباطی تهران – مشهد) از این جنگل می گذرد. این جاده دقیقا در طولانی ترین و گودترین دره این منطقه کوهستانی احداث شده است که از روستای تنگراه در غرب پارک ملی آغاز شده و تا روستای دشت مماس با حد جنوبی پارک به سمت بجنورد امتداد می یابد.
کمتر از یک چهارم پارک در جنوب جاده قرار می گیرد که از تنگه تا قریه دشت حدود ۲۰ هزار هکتار را شامل می شود و بقیه در قسمت شمالی است.
یکی از مهمترین خطرات زیست محیطی جنگل گلستان وجود این جاده و حجم بالای تردد در آن است. آمار کشته شدن پستانداران پارک ملی گلستان در این جاده بسیار بالا است. تنها در سال ۱۳۸۴ بیش از ۱۳۰ گونه حیوان و حدود ۶۰ جغد در برخورد با ماشین ها قربانی شدند. در سیل مهیب مرداد ۱۳۸۰ در منطقه بسیاری از کشته شدگان (۲۴۷ جسد انسان کشف شد) از مسافران این جاده بودند.
از سال ۱۳۵۰ تاکنون گهگاه اعلام شد و حتی در دولت نیز به تصویب رسید که این جاده به یک مسیر توریستی تبدیل شود و جاده اصلی تهران – شمال – مشهد به مسیر کلاله – چهار داغ – گلی داغ – اسلام آباد – آشخانه منتقل شود.
