چیت چیان: بحران آب در کشور جدی است

وزیر نیرو گفت: بحران آب در کشور جدی و پیچیده است اما حل آن امکان پذیر و نیازمند همکاری و همدلی قوای سه گانه و دستگاه های مختلف است.
به گزارش پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN) از ایرنا، حمید چیت چیان صبح شنبه در نخستین گردهمایی مشترک مدیران ستادی و استانی وزارتخانه های نیرو و جهادکشاورزی با محوریت طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در تالار آبگینه شرکت آبفای استان تهران، اظهار داشت: بحران آب در کشور جدی و اصلی ترین چالش کشور است.
وی گفت: به رغم این مسئله حل این مشکل پیچیده و چند وجهی امکان پذیر است و تجربه کشورهای مختلف که با همین مشکلات دست و پنجه نرم کرده اند نشان داد با هدف گذاری درست و اقدام به موقع می توان بر این بحران غلبه کرد.
چیت چیان تصریح کرد: یقینا حل این موضوع نیازمند هماهنگی، همکاری و همدلی بین دستگاه های مختلف و قوای سه گانه است.
وی در ادامه با اشاره به علائم بحران آب در کشور، افزود: نگاهی به وضعیت منابع آب زیرزمینی در این سال ها حاکی از اضافه برداشت شش میلیارد مترمکعبی در سال از میزان آب های زیرزمینی است که تجدید می شود.
وی ادامه داد: سالانه ۱۲۰۰ کیلومتر کف شکنی، شور شدن آب ها، اضافه شدن عمق چاه ها، خشک شدن باغات و اراضی زراعی، خشک شدن چشمه ها و قنات ها، خشک شدن تالاب ها و دریاچه ها، خشک شدن و یا کاهش روان آب های رودخانه های کشور همگی از جمله شواهد علنی افزایش بحران آب است.
وزیر نیرو به طور نمونه با اشاره به احداث سد کرخه، تصریح کرد: پیش بینی می شد با احداث این سد ۷ میلیارد مترمکعب ذخیره آب اتفاق بیافتد که البته هیچگاه این میزان به ۵ میلیارد مترمکعب نیز نرسید.
وی بیان داشت: میزان ذخیره آبی این سد در سال گذشته ۱.۹ میلیارد مترمکعب و امسال فقط ۱.۱ میلیارد مترمکعب بوده و نیروگاه پشت این سد حتی یک کیلو وات ساعت برق نتوانسته تولید کند.
وی در ادامه عامل چهارم بحران منابع آب کشور را کاهش کیفیت منابع آب برشمرد و گفت: به طور نمونه در استان کرمان غالب آب های زیرزمینی دچار مشکل شده، رودخانه کارون دچار افت کیفیت بسیار شدید شده بطوری که شهرهای اهواز، آبادان و خرمشهر امکان استفاده از آب کارون برایشان به حداقل رسیده و وزارت نیرو مجبور به اجرای خط انتقال آب از کرخه برای تامین آب شرب مردم این شهرها شده است.
وزیر نیرو با اشاره به دلایل وقوع بحران آب در کشور، افزود: ۱۵ سال است کشور در یک خشکسالی مستمر قرار گرفته و میزان متوسط بارش ها در بلندمدت به ۲۴۴ میلیمتر کاهش یافته که در سال آبی جاری فقط ۱۸۸ میلیمتر بوده است.
وی ادامه داد: مساله گرم شدن کل زمین، تغییر اقلیم، افزایش ۱.۲ درجه ای حرارت، افزایش مصارف آب شرب، صنعتی و کشاورزی، توسعه رفاه عمومی، تولید کشاورزی، تولید صنعتی، گسترش خدمات و غیره که همگی نیازمند افزایش مصرف آب است و ورود فاضلاب های شهری، صنعتی و زه آب های کشاورزی به منابع آب کشور مواردی است که وقوع بحران آب را محرز ساخته و لازم است چاره جویی بسیار سریع در این زمینه انجام شود.
چیت چیان هشدار داد: در غیر این صورت آمارها و روند موجود حاکی است وضعیت آب کشور سال به سال در حال وخیم تر شدن است و نخستین بخشی که صدمات بسیار زیادی از این موضوع می بیند بخش کشاورزی است که کاهش تولید، افزایش مهاجرت از روستاها به شهرها، افزایش پدیده حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ، آسیب های جدی به محیط زیست، تهدید امنیت غذایی کشور و نیاز به واردات مواد غذایی از نتایج قطعی و مسلم آن است.
وی در ادامه تشکیک در آمارها و پیدا کردن مقصر وقوع بحران را دو خطر موجود در این زمینه برشمرد که پرداختن به هیچیک مشکل را حل نخواهد کرد.
وی تصریح کرد: در وزارت نیرو تلاش شده برای حل مساله از همکاری ها، نظرات و آرای دستگاه های مختلف بهره گیری شود و به طور نمونه شورای عالی آب کشور که در سه دولت گذشته فقط هفت بار تشکیل شده بود در دولت کنونی ۱۲ بار تشکیل شده است.
وی گفت: فعال سازی شورای حفاظت منابع آب در استان ها و شهرستان ها، لزوم تشکیل شورای حفاظت دشت ها، تشکیل شورای حوزه های آبریز و برنامه ریزی در این حوزه ها با مشارکت نمایندگان کشاورزان، استانداری ها و مشارکت دادن مردم از جمله اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد.
وی در ادامه به تعیین آب قابل برنامه ریزی برای نخستین بار در تاریخ مدیریت آب کشور در دولت تدبیر و امید اشاره کرد و بیان داشت در ۶۰۹ دشت کشور میزان آب زیرزمینی محاسبه شده، میزان آب قابل برداشت مشخص شده و میزان مصرف آب در بخش های کشاورزی، شرب، صنعت و فضای سبز تعیین شده و به اطلاع وزارتخانه های مختلف رسیده است؛ در حوزه آب های سطحی نیز این مهم به تفکیک تمام استان ها و به تفکیک هر حوزه انجام شده است.
چیت چیان در خاتمه با اشاره به اهداف تعیین شده از سوی شورای عالی آب کشور، تصریح کرد: جلوگیری از اضافه برداشت نسبت به آب تجدیدپذیر، برنامه ریزی برای برداشت کمتر آب (به طوری که در هر سال پنج درصد ذخایر استاتیک آب زیرزمینی برگشت کند و در پایان ۲۰ سال به سطح ایستایی اولیه برسیم) دو هدف اصلی تعیین شده است.
وی همچنین به تعریف ۱۵ پروژه در طرح تعادل بخشی اشاره کرد که یازده مورد آن از سوی وزارت نیرو، سه مورد آن از سوی وزارت جهادکشاورزی و یک مورد دیگر از سوی سازمان زمین شناسی اجرایی خواهد شد.
مقام عالی وزارت نیرو خاطرنشان کرد: جلوگیری از برداشت آب در چاه های غیرقانونی و بدون مجوز، جلوگیری از برداشت چاه های دارای پروانه ای که بیش از حد مجاز برداشت می کنند و تجدید نظر در پروانه های بهره برداری چاه های آب سه اقدام اساسی در راستای برداشت کمتر آب و اصول بیشتر محصولات کشاورزی است.