هیچ سازمان و نهادی حق خشک کردن اکوسیستم های طبیعی را ندارد

به گزارش پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)، عضو پژوهشگاه علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی گفت: با وجود تغییر اقلیم و افزایش جمعیت امکان بازگشت به وضعیت سابق محیط زیستی وجود ندارد اما باید حداقل نیازهای جامعه بشری حفظ شود بنابراین هیچ سازمانی حق خشک کردن اکوسیستم های طبیعی مانند رودخانه ها را ندارد.
اصغر عبدلی افزود: رودخانه ها به عنوان منابع اصلی تامین آب تالاب ها، در حیات این حوضه های آبی نقش بسزایی دارند از این رو حفاظت از آنها الزامی است.
وی با اشاره به اینکه متولی اصلی تالاب ها در کشور مشخص نیست، این سوال را مطرح کرد که کدام یک از نهادها مانند سازمان حفاظت محیط زیست، جهاد کشاورزی و وزارت نیرو متولی حفظ و رسیدگی به تالاب ها هستند.
عبدلی افزود: هر نهادی به سلیقه خود در حال بهره برداری از تالاب ها است این درحالی است که سال گذشته در دیدار مسئولان محیط زیست با رهبر معظم انقلاب، ایشان فرمودند نگاه نکردن به مسائل محیط زیست ما را دچار بحران کرده است و تاکید کردند که حتی برای کارهای علمی نیز نباید محیط زیست از بین برود.
وی بر اصلاح الگوی مصرف آب در کشور تاکید کرد و گفت: سدسازی برای تامین آب شرب با توجه به افزایش جمعیت اقدامی معقول است اما نباید رودخانه ها و تالاب ها را به قیمت تامین آب شرب خشک کنیم بلکه باید با تلاش و قانون مداری الگوی مصرف را اصلاح کرده و کشاورزان و مردم را به اصلاح این الگو تشویق کنیم.
عبدلی بیان کرد: در توسعه پایدار و آمایش سرزمینی، برای حفظ حداقل محیط زیست نباید روی همه رودخانه ها سد زد بلکه باید تعدادی از آنها را برای محافظت از تنوع زیستی، حفظ کرد.
وی با یادآوری اینکه با وجود تغییر اقلیم و افزایش جمعیت، امکان ندارد به وضعیت سابق برگردیم، اما باید حداقل نیازهای اولیه جامعه بشری را حفظ کنیم، افزود: در صورت سدسازی باید دبی زیست محیطی حفظ شود، اما دبی زیست محیطی بر اساس شرایط اکولوژیکی تالاب و محیط زیست انجام نمی شود.
عبدلی همچنین به ضرورت اجرای آمایش سرزمین در کشور تاکید کرد و افزود: با توجه به وضعیت محیط زیست کشور توجه به اجرای آمایش سرزمین الزامی و جدی است.
وی با تاکید بر اینکه باید در سطح کشور به آمایش سرزمین توجه کنیم، گفت: با داشتن آمایش سرزمین مشخص می شود کدام قسمت کشور برای کشاورزی، صنعت یا گردشگری مفید است.
عبدلی اظهار کرد: داشتن آمایش سرزمین، این امکان را به مسئولان می دهد تا نیاز یا عدم نیاز نقاط مختلف کشور به احداث سد را مشخص کنند.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه یکی از مشکلات بزرگ در کشور این است که به مسائل به صورت بخشی نگاه می شود، گفت: به عنوان مثال وضعیت تالاب های کشور مطلوب نیست؛ حل مشکل این حوضه های آبی، توجه صرف به تالاب ها نیست بلکه باید محیط اطراف آنها، حوضه آبریز و استفاده کنندگان از تالاب ها نیز درنظرگرفته شوند.
وی تاکید کرد: این روند فقط با فرهنگ سازی میسر می شود، اما در کنار فرهنگ سازی باید اجرای صحیح قانون را نیز درنظرداشته باشیم؛ اعمال قانون رفتار و فرهنگ می سازد، فرهنگی که نشان می دهد افراد باید چطور از منابع طبیعی استفاده کنند.
عبدلی با اشاره به نبود توجه حقیقی به آمایش سرزمینی در کشور، یادآور شد: در کنار رودخانه زاینده رود که به تالاب گاوخونی سرریز می شود، نباید برنجکاری شود که به آب فراوانی نیاز دارد؛ با توجه به برنجکاری، سدسازی کوهرنگ یک، دو و سه فایده ای ندارد و در نهایت شاهد هستیم که خروجی تالاب گاوخونی هر روز خشک تر می شود چراکه در این منطقه مدیریت حوضه آبریز نداریم.
وی افزود: این در حالی است که قابلیت گردشگری اصفهان می تواند جوابگوی اقتصاد و معیشت مردم آن باشد که قطعا با اجرای آمایش سرزمین اینگونه برنامه ریزی های نادرست برای جغرافیای مختلف کشور مرتفع می شود.
این محقق دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه آمایش سرزمینی برای کشور لازم است، ادامه داد: با توجه به وضعیت کنونی محیط زیست کشور و جاگیری صنایع، اگر هم تاکنون آمایش سرزمین انجام شده باشد، به خوبی اجرا نشده بنابراین لازم است این آمایش که تهیه آن کار ساده ای است هرچه زودتر تدوین شود.
عبدلی یادآور شد: در دورانی که با بحران آب روبرو هستیم و بیلان آب پایین است، به دلیل نبود یا اجرانشدن سند آمایش سرزمینی، در حوزه مرکزی کشور در چهار استان اصفهان، قم، یزد و حتی خوزستان که در دل کویر است، به دنبال گسترش آبزی پروری و پرورش ماهی تیلاپیا هستیم.
وی افزود: در آمایش سرزمین، راه اندازی پالایشگاه در شمال کشور تایید نمی شود چراکه شمال کشور محل کشاورزی است؛ اگر به سند آمایش سرزمینی کشور باور داشته باشیم، بسیاری از مشکلات کشور به ویژه در بخش تالاب ها قابل حل است.