نرخ جابجایی خاک در ایران، سه برابر متوسط آسیا

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع گفت: بر اساس برآورد انجمن ملی خاک ایران، نرخ جابجایی خاک کشور در بهترین حالت دو میلیارد تن در سال محاسبه شده که این میزان سه برابر متوسط قاره آسیا است.
به گزارش خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN) به نقل از ایرنا؛ محمد درویش افزود با بیان اینکه برخی برآوردها میزان جابجایی خاک را حتی تا ۴٫۶ میلیارد تن نیز نشان می دهند، افزود: اگر دو میلیارد تن را درنظر بگیریم، با توجه به اینکه هر تن خاک ۲۸ دلار ارزش دارد، حدود ۵۶ میلیارد دلار در سال ارزش این میزان خاک است.
وی اظهار کرد: یکی از دلایل افزایش نرخ جابجایی خاک سیل است؛ سیل خیزی و خسارت ناشی از آن رو به افزایش است و پوشش گیاهی که می تواند محافظ خاک باشد نیز از بین رفته است.
مدیرکل دفتر مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: عوامل مختلفی مانند کاهش سفره آب های زیرزمینی و برداشت های بی رویه از منابع آبی موجب خشکسالی و تشدید بیابان می شود که به مرور فرسایش و جابجایی خاک را به همراه دارد.
درویش گفت: البته نرخ دقیقی از توسعه سالانه بیابان در کشور وجود ندارد اما از روی شاخص ها و شناسه هایی که وجود دارد، می توان گفت سالانه یک درصد به بیابان های کشور افزوده می شود و نشانه آن کاهش رویشگاه های جنگلی، افت حاصلخیزی خاک و افت سطح آب های زیرزمینی است.
وی اظهار کرد: برخی معتقدند که با کاشت درخت و ایجاد کمربند سبز می توان از توسعه بیابان جلوگیری کرد اما واقعیت این است که درختکاری باید با درایت انجام شود و این طور نیست که در منطقه ای درخت بکارند و چند سالی آن را آبیاری کنند اما در نهایت فقط منجر به خشک شدن منابع آبی شود و روند توسعه بیابان را درمان نکند.
درویش تاکید کرد: مهم این است که رویشگاه های طبیعی مانند جنگل های هیرکانی، زاگرس و ارسباران را که در حال نابودی هستند، حفظ کنیم زیرا این اقدام به مراتب بهتر از کاشت دستی نهال و آبیاری آن است.
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع گفت: آمارها حاکی از آن است که ۱۸٫۵ میلیون هکتار جنگل های ایران در دهه ۱۳۳۰ اکنون به ۱۲ میلیون هکتار رسیده یعنی ۶٫۵ میلیون هکتار از جنگل ها کاهش یافته است و در دو دهه اخیر ۱۸ میلیون اصله بلوط (۳۰ درصد از قلمرو ۶٫۵ میلیون هکتاری جنگل های طبیعی) در زاگرس از دست رفته است؛ بنابراین بهتر است جنگل ها را در آن ۶٫۵ میلیون هکتار عرصه های طبیعی مستقر کنیم.
وی با بیان اینکه ایران در قلمرو خشک جهان مستقر شده است، افزود: ۸۹٫۷ دهم درصد از خاک کشور ما فراخشک، خشک و نیمه خشک است و میانگین نزولات آسمانی یک سوم میانگین جهانی است و در مقابل تبخیر ۵۰ درصد بیشتر است، بنابراین افزایش وابستگی معیشتی به منابع آب و خاک یک جنایت در حق چنین سرزمینی است.