مدیرکل دفتر مدیریت کنترل شیمیایی و بیولوژیک سازمان حفظ نباتات از کیفی بودن سموم و آفتکش های مصرفی وارداتی خبر داد و گفت: با توجه به استاندارد بودن تولید سموم و آفتکش های فرموله شده در کشور سالانه بین ۱۲۰۰ تا ۲ هزار تن از این محصولات به کشورهای هدف صادر می شود.
به گزارش پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN) به نقل از ایرنا، فرزاد کلانتر هرمزی درباره پائین بودن کیفیت و اثربخشی سموم بخصوص سموم تولید داخلی یا ساخت کشور و چینی، افزود: صنعت تولید سم در کشور به لحاظ ماده موثره و یا همان تکنیکال به طور کامل وابسته به واردات است و با توجه به شرایط حاضر نزدیک ۸۰ درصد از چین، ۱۵ درصد از هندوستان و مابقی از برخی کشورهای اروپایی، استرالیا و ژاپن تأمین می شود.
وی اظهار داشت: سموم آماده مصرف نیز ترکیبی مشابه به لحاظ منشأء تأمین دارند که در حال حاضر ۷۵ تا ۸۰ درصد سم مورد نیاز در داخل کشور فرموله می شود و پس از حذف یارانه سموم با توجه به ایجاد عرصه رقابتی، روند مطلوبی را در بهبود کیفیت سموم داخلی داشته ایم.
وی اضافه کرد: جهت مزید اطلاع برای اخذ مجوز ورود به کشور، تمام سموم وارداتی و یا مواد اولیه سموم باید در کشور صادرکننده به ثبت رسیده و با ارایه مستندات تعریف شده و کنترل های لازم اولیه به کشور وارد می شوند.
به گفته کلانتر هرمزی، ملاک عمل استانداردهای تعریف شده سازمان خواربار کشاورزی ملل متحد (فائو) FAO است.
مدیرکل دفتر مدیریت کنترل شیمیایی و بیولوژیک افزود: اما در فرمولاسیون سموم سازندگان اصلی که هزینه های میلیاردی صرف تحقیقات و تولید می کنند با داشتن تکنولوژی پیشرفته، مازاد بر رعایت استاندارد از مواد همراه و افزودنی های مجاز مطلوب تری استفاده می کنند که این مواد می تواند در جذب بهتر، دوام بیشتر بر روی گیاه، عدم آسیب پذیری از اشعه خورشید و بسیاری از دیگر ویژگی ها موثر باشد.
وی ادامه داد: بنابراین تولیدات آنها نیز از قیمت های بسیار بالاتری برخوردارند و البته در غالب تولیدات داخلی و یا وارداتی غیراصلی نیز می توان به طور تقریبی همین فرآیندها را انجام داد، در واقع ما یک کالای استاندارد داریم و تولیداتی با کیفیت بالاتر از استانداردهای معمولی تعریف شده است.
وی گفت: سازمان حفظ نباتات از تمام سموم آماده مصرف وارداتی و نیز از تولیدات متعدد داخلی نمونه برداری و مطابق استاندارد FAO انجام آزمایش می کند و سموم وارداتی فقط پس از نتیجه مثبت کنترل کیفی مجاز به توزیع هستند و البته برحسب مصوبات قانونی تمام مسئولیت های حقوقی مترتبه متأثر از کیفیت سموم برعهده تولیدکنندگان است.
به گفته وی، اما متأسفانه بدلایل مختلف اقتصادی، غالب بهره برداران به دنبال سمومی هستند که علاوه بر قیمت پائین دارای استانداردهای اروپایی باشد و این درحالیست که استاندارد بیانگر حداقل کیفیت مطلوب است.
کلانتر هرمزی بر این باور است که بخشی از این توقع متأثر از فرهنگی است که در اثر خرید متمرکز دولتی و بصورت مناقصه ای توسط شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در چند دهه گذشته و تا سال ۱۳۸۶ است که در آن زمان پیش می آمد که سمومی را با منشاء تولید مختلف و با قیمت های پایه متفاوت تدارک می دیدند اما همه را به یک قیمت به بهره برداران عرضه می کردند بنابراین این توقع ایجاد شد که قیمت یکسان می شود کالا یا نهادهای را با کیفیت متفاوت خریداری کرد.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی علیرغم شرایط تحریم تعداد قابل توجهی از شرکتهای اروپایی مهم سازنده سموم، محصولات خود را در بازار ایران عرضه می کنند اما بدلیل قیمت بالا ۴ تا ۵ برابر قیمت سموم داخلی و یا وارداتی متفرقه میرسد، استقبال از آنها بسیار ناچیز است و به طور تقریبی ۳ تا ۵ درصد سموم مصرفی را تشکیل می دهند.
مدیرکل دفتر مدیریت کنترل شیمیایی و بیولوژیکی درخصوص نارضایتی کشاورزان از کارایی سموم به دلیل نوع مصرف، افزود: کیفیت یک آفت کش فقط یکی از عوامل اثرگذار و البته عاملی مهم در کنترل جمعیت آفات است.
وی عوامل موثر در موثر بودن سموم را علاوه بر کیفیت ساخت، شرایط نگهداری آفتکش در انبار تا زمان مصرف، انتخاب صحیح سم با توجه به آفت هدف، رعایت شرایط و زمان دقیق و مناسب مصرف آنها، کاربرد در مرحله حساس زیستی آفت هدف، ادوات سمپاشی مناسب و تنظیم آنها، کیفیت آب مصرفی در تهیه محلول سمی بخصوص بلحاظ اسیدیته و سختی آب، وضعیت رطوبت و دمای هوا عنوان کرد.
وی افزود: بسیاری از عوامل اثرگذار دیگر می توانند در حصول نتیجه مطلوب و یا عدم رضایت از کاربرد یک آفتکش موثر باشند.
وی بر رعایت بهداشت باغ و مزرعه، توجه به توصیه های کارشناسان گیاه پزشک تأکید کرد و اظهار داشت: کشاورزان از اختلاط خودسرانه سموم، اختلاط سموم با کودهای شیمیایی ناسازگار و مصرف بیش و کمتر از مقادیر توصیه شده در واحد سطح خودداری کنند زیرا ممکن است موجب بروز مقاومت در آفات شوند و بدون شک یکی از علل گله مندی از عدم کارایی سموم، مقاوم شدن بعضی از آفات، علف های هرز و عوامل پاتوژن گیاهی به برخی از گروه های آفت کش ها است.
وی ادامه داد: طبق آخرین بررسی هایی که توسط بخش تحقیقات علف های هرز موسسه گیاه پزشکی از نمونه های استان فارس انجام شد؛ بیش از۴۰ درصد مزارع گندمی که بهره برداران شاکی از ناکارآمدی حتی جدیرترین علف کش های مورد مصرف بودند ، مشکل ناشی از مقاوم شدن علف های هرز به علف کش ها بوده است.
وی گفت: در حال حاضر تعدادی از جدیدترین آفت کش های معرفی شده جهانی را کشور به ثبت رسانیده ایم و این سموم جدید از حساسیت ها و ظرافت های بسیار بیشتری در مصرف و کاربرد برخوردارند.
وی افزود: اما متاسفأنه برخی کشاورزان ما آنها را با تکنولوژی سمپاشی و سمپاش های چندین دهه قبل مورد استفاده قرار می دهند که موثر نیست بنابراین همین امر یکی از دلایل تمایل برخی کشاورزان سنتی به استفاده از سموم قدیمی پرخطر و آسان مصرف است.
