پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی (IANN) | نشست مشترک هم‌اندیشی و هماهنگی صندوق بیمه کشاورزی با حضور محمد ابراهیم حسن‌نژاد، قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی، اعضای هیئت‌مدیره این صندوق، روسای سازمان‌های جهاد کشاورزی استان‌های همدان، هرمزگان، سمنان، خراسان شمالی، بوشهر و ایلام به‌همراه معاونان خدمات بیمه کشاورزی و معاونان برنامه‌ریزی و امور اقتصادی و شماری از مدیران ستادی صندوق بیمه کشاورزی برگزار شد. این نشست نیز همچون دیگر نشست‌ها با هدف توسعه فرهنگ بیمه کشاورزی و روان‌سازی ارائه بیمه‌های موردنیاز بخش کشاورزی و به‌میزبانی صندوق بیمه کشاورزی برگزار شد.
در آغاز این مراسم، قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی گفت: ماهیت بیمه کشاورزی مشارکت در ریسک است و با مشارکت خود کشاورزان صورت می‌گیرد. هرچقدر که مشارکت بیمه‌گذار و تولید‌کننده بالاتر باشد، بیمه کارآمد‌تر خواهد بود؛ به‌عبارت دیگر، اگر در بیمه‌ای مشارکت تولید‌کننده کم باشد، امکان ادامه کار در آن بیمه وجود نخواهد داشت.
محمدابراهیم حسن‌نژاد درباره ریسکهای موجود در بخش کشاورزی نیز گفت: ریسکهای موجود در بخش کشاورزی شامل عوامل قهری طبیعی و مدیریتی است که بخشی از ریسک را باید خود کشاورز تقبل کند و هر آنچه را که نتوانست، بیمه مدیریت متقبل می‌شود. اگرچه طبیعت کشاورزی همراه با ریسک است، اما این اعتقاد وجود دارد که بیمه‌ها باید تنها در ریسکهای بزرگ با تواتر کم ورود کنند.
وی در ادامه به لایه‌بندی انواع ریسک در مزارع پرداخت و گفت: به‌طور کلی انواع ریسک‌ها به پنج لایه دسته‌بندی می‌شود که شامل ریسکهای جزئی، کوچک، متوسط بزرگ و فاجعه‌بار است؛ درنتیجه باید بدانیم و آگاه باشیم که کدام‌یک از این ریسک‌ها را تحت پوشش قرار دهیم.
حسن‌نژاد افزود: در ریسکهای جزئی و کوچک تشخیص بسیار سخت است؛ همچنین این دسته از ریسک‌ها درواقع ریسک‌هایی است که کشاورز می‌تواند آن را تحمل کند. نکته جالب توجه در این خصوص این است که اغلب کشورهایی که بیمه موفق دارند، اصولاً به ریسکهای جزئی و متوسط ورود نمی‌کنند؛ بنابراین ما نیز باید تلاش کنیم که فقط ریسکهای بزرگ و فاجعه‌بار را تحت پوشش قرار بدهیم.
فرهنگ بیمه‌ای کشور نیاز به اصلاحات اساسی دارد
قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی تصریح کرد: با توجه به این‌که از ابتدا همه لایه‌ها را پوشش داده‌ایم و دچار مشکل شده‌ایم، درنتیجه برگشتن از مسیر این فرهنگ بیمه بسیار سخت است. باوجوداین، معتقدیم که باید تمام تلاشمان را بکنیم که این فرهنگ را بین کشاورزان جا بیندازیم که تنها تحت پوشش قرار دادن ریسکهای بزرگ و فاجعه‌بار همچون سیل را از ما خواستار باشند.
حسن‌نژاد در ادامه به مهم‌ترین انواع بیمه‌نامه‌ها در صندوق بیمه کشاورزی پرداخت و گفت: بیمه پایه، شاخص عملکرد، بیمه‌های تکمیلی و بیمه با تعرفه ترجیحی درواقع کل بیمه‌های کشاورزی است که به کشاورزان ارائه می‌دهیم؛ البته عمده بیمه‌های ما بیمه پایه و بیمه تکمیلی است.
وی در توضیح بیمه پایه نیز اظهار داشت: این نوع بیمه درواقع فاجعه‌های بزرگ را پوشش می‌دهد و خسارت‌های جزئی را شامل نمی‌شود. درحقیقت بیمه‌های پایه ریسک‌هایی را تحت پوشش قرار می‌دهد که گستردگی بالا، شدت بالا و تواتر پایین داشته باشند.
قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی ادامه داد: نکته قابل توجه درباره بیمه پایه این است که در این بیمه بالغ بر ۸۰ درصد سهم دولت است و در این موارد دولت بدون توجه به این‌که محصول بیمه است یا نه، خسارت را پرداخت می‌کند.
حسن‌نژاد درباره بیمه تکمیلی نیز گفت: در این نوع بیمه نیز دولت سهم دارد، اما کم‌تر از بیمه پایه است؛ برای مثال، در زراعت سهم دولت بالای ۶۰ درصد است، اگرچه هنوز هم معتقدیم سهم دولت باید کم‌تر از این مقدار باشد.
وی تأکید کرد: معتقدیم اگر در بیمه پایه قدرتمند حضور داشته باشیم، بهتر خواهد بود. حسن‌نژاد در ادامه به بیمه شاخص عملکرد اشاره کرد و افزود: این نوع بیمه در حدود ۱۱ کشور اجرایی می‌شود و جزو بیمه‌نامه‌های پیشرفته دنیاست.
پرداخت ۹۰ درصد اعتبارات مصوب به صندوق بیمه کشاورزی در سال گذشته
حسن‌نژاد تصریح کرد: نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که اگر کشاورز محصولات خود را هم‌زمان بیمه تکمیلی و بیمه پایه کند، همه خطرات موجود پوشش داده می‌شود؛ اگرچه توصیه ما این است که کشاورزان محصولات خود را بیمه تکمیلی نکنند و تنها از بیمه پایه استفاده کنند؛ هرچند که بیمه تکمیلی برای ما منافع مالی بسیاری را در پی دارد.
وی تصریح کرد: درواقع تأکید ما بر این است که همه کشاورزان محصولات خود را بیمه پایه کنند تا خیالمان راحت باشد که اگر در منطقه‌ای خسارتی رخ داد، کسی بدون بیمه پایه نباشد و غرامت خود را دریافت کند. اگرچه کسی که بیمه پایه را خریداری می‌کند، هیچ اجباری برای خرید بیمه تکمیلی ندارد و تمام تلاشمان را می‌کنیم که بیمه پایدار را در سراسر کشور توسعه بدهیم.
این مقام مسئول در صنعت بیمه با بیان این موضوع که سامانه جامع کشاورزی از بسیاری از اطلاعات و داده‌های ماهواره‌ای استفاده می‌کند، گفت: ما با هر سازمان یا شخصی که دیتای آنلاین تولید می‌کند، وارد ارتباط برای عقد قرارداد می‌شویم تا اطلاعاتشان را دریافت کنیم.
وی در پاسخ به سوال یکی از حضار که درباره بیمه اجباری دام بود، گفت: درحال توسعه بیمه اجباری دام هستیم و دستورالعملش را به همه دستگاه‌های استان ابلاغ کرده‌ایم؛ با این هدف که با توجه به ریسکهای بالا و خطرات و بیماری‌های بالایی که دام‌ها را تهدید می‌کند، خیالمان راحت باشد که تمام دام‌ها بیمه هستند، ضمن این‌که بهداشت هم بیش‌تر رعایت شود.
حسن‌نژاد تصریح کرد: از سوی دیگر طرح پلاک‌کوبی و هویت‌دار کردن دام هم اجباری شده است؛ چراکه هویت‌دار کردن دام‌ها یک موضوع جدی است و همین امر می‌تواند به توسعه بیمه نیز کمک‌های بسیاری کند.
قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از ایرادات وارد بر ما طی چند سال گذشته این مسأله بود که پرداخت غرامت به‌کندی صورت می‌گیرد و تأیید می‌کنیم که پرداختی‌ها به‌کندی صورت می‌گرفت و علت آن این بود که هم‌زمان با ورود بنده به صندوق بیمه کشاورزی، بانک کشاورزی از پرداخت خسارت‌ها کناره‌گیری کرده بود؛ درنتیجه ما پیگیری‌های زیادی انجام دادیم تا براساس آنچه در قانون مصوب شده بود، برای صندوق بیمه نیز در بودجه کل کشور سالانه سهمی تخصیص داده شود.
وی ادامه داد: خوشبختانه پس از تلاش و پیگیری‌هایی که انجام دادیم و از دولت درخواست بودجه کردیم، در ابتدای سال ۱۳۹۴ قانون ابلاغ شد که برای صندوق بیمه هم در بودجه کشور ردیفی تخصیص داده شود؛ درنتیجه در سال ۱۳۹۵ برای نخستین‌بار به ما یک‌هزار میلیارد تومان بودجه تخصیص داده شد و در سال ۱۳۹۷ نیز برای نخستین‌بار دولت ۹۰ درصد اعتبارات مصوب را به ما پرداخت کرد.
حسن‌نژاد درباره ضریب نفوذ بیمه‌ها نیز گفت: درحال‌حاضر ضریب نفوذ بیمه در بخش کشاورزی کم است؛ بنابراین سعی داریم ضریب نفوذ بیمه را بالا برویم؛ چراکه در کشورهای پیشرفته هم که در بحث بیمه مشکلی ندارند و عملکردشان خوب است، ضریب نفوذشان بالاست.
وی ادامه داد: از سوی دیگر کشورهای صاحب‌نام در صنعت بیمه، همه محصولاتشان را پوشش بیمه نمی‌دهند و تنها محصولی را که برایشان بسیار مهم است، تحت پوشش قرار می‌دهند. این در شرایطی است که درحال‌حاضر ما نزدیک به ۱۰۰ محصول کشاورزی خود را بیمه می‌کنیم و هیچ محصولی را نمی‌توانیم غیراستراتژیک بنامیم؛ درنتیجه تا‌به‌حال نتوانسته‌ایم در چند محصول مهم، یارانه خوب قرار بدهیم.
رویت اقدامات تمام شعب بیمه با سامانه جامع بیمه کشاورزی
حسن‌نژاد در ادامه اظهار داشت: با استفاده از سامانه جامع بیمه کشاورزی تمام اقداماتی که توسط شعبات بیمه انجام می‌شود، قابل رویت است. این سامانه که درواقع یک هسته بیمه‌ای و مشابه آن چیزی است که در سیستم‌های بانکی مشاهده می‌شود.
قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی افزود: همه توربانکینگ‌ها خارجی است؛ اگرچه قابلیت داخلی‌سازی وجود دارد، اما سامانه جامع بیمه کشاورزی کاملاً داخلی است؛ با این هدف که تمام عملیات ما از صفر تا ۱۰۰ در این سامانه به‌صورت یکپارچه صورت بگیرد و با استفاده از آن بتوانیم همه عملیات را رصد کنیم. به‌عبارت دیگر می‌توان گفت هدف اصلی این است که هیچ موضوع و نکته پنهانی وجود نداشته باشد و چیزی خارج از سیستم نداشته باشیم.
وی تصریح کرد: با توجه به این‌که هیچ نمونه و هیچ تحلیلی وجود نداشت که بتوان براساس آن این سامانه را طراحی کنیم، درنتیجه کارمان کمی سخت بود؛ به‌طوری‌که حتی در نمایشگاه‌های IT خارجی نتوانستیم نمونه موردنظر را پیدا کنیم. درنتیجه با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان شروع به طراحی این سامانه با بیش از ۲۰ زیرسامانه کردیم؛ بنابراین درحال‌حاضر یک پایگاه داده بزرگ داریم که به سامانه‌های آنلاین دیگری نیز دسترسی دارد.
پس از توضیحات قائم‌مقام صندوق بیمه کشاورزی درباره سامانه، تورج سعیدی، یکی از اعضای هیئت‌مدیره صندوق بیمه کشاورزی، به شرح کامل سامانه جامع بیمه کشاورزی پرداخت.
پیش‌بینی ۱۵۰ هزار تعرفه برای سال زراعی جدید
این عضو هیئت‌مدیره صندوق بیمه کشاورزی اظهار داشت: از سال ۱۳۹۵ این سامانه شروع‌به‌کار کرده و دارای بیش از ۲۰ زیرسامانه است که ازجمله زیرسامانه‌های آن می‌توان به زیرسامانه اطلاعات پایه و قواعد اشاره کرد که جزو زیرسامانه‌های پایه این سامانه محسوب می‌شود و سایر بخش‌های سامانه را کنترل و هدایت می‌کند.
سعیدی گفت: همه سایت‌های آنلاین ازجمله سایت ثبت احوال، هواشناسی و… از طریق این دو زیرسامانه برای ما قابل دسترسی است.
وی با بیان این‌که نخستین قدم در بیمه، محاسبه تعرفه است که در قسمت‌های محاسبات فنی انجام می‌شود، افزود: جالب است بدانید بیمه کشاورزی از ابتدای تأسیس تا سال ۱۳۹۶ کل تعرفه‌ای که تعریف کرده بود، به ۹ هزار تعرفه در کشور می‌رسید، اما از سال ۱۳۹۶ تا به امروز با استفاده از این سامانه بیش از ۱۰۰ هزار تعرفه به‌صورت دقیق و فنی تعریف شده است.
این عضو هیئت‌مدیره صندوق بیمه کشاورزی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود امسال تعداد تعرفه‌ها از ۱۵۰ هزار عدد نیز در قسمت محاسبات فنی عبور کند که این امر باعث شده است بتوانیم تنوع بالایی در طرح‌های بیمه‌ای و تعرفه‌های مختلف داشته باشیم.
سعیدی در ادامه به تشریح دیگر زیرسامانه‌ها پرداخت و گفت: زیرسامانه بیمه‌نامه یکی از زیرسامانه‌های عملیاتی ماست که در اختیار شعب مختلف ما در کل کشور قرار دارد و شرح کل بیمه‌نامه‌ها در این زیرسامانه موجود است. نکته قابل‌توجه در این مورد این است که بخشی از اطلاعات براساس خوداظهاری بیمه‌گذار تکمیل می‌شود و بخشی از اطلاعات را نیز خود سیستم به‌صورت اتوماتیک وارد می‌کند. به این ترتیب هیچ بیمه‌نامه‌ای نداریم که از نظر هویتی مخدوش باشد.
وی ادامه داد: در بسته‌های پیوست فنی نیز یک شناسنامه برای بیمه‌نامه صادر می‌شود که شامل دو بخش است؛ در یک بخش آن موضوع مکانی و در بخش دیگر موضوع بیمه‌ای بررسی می‌شود. به این منظور نیز درحال‌حاضر از یک‌هزار و ۸۰۰ ارزیاب در سراسر کشور بهره می‌بریم که این افراد موظفند در طول مدتی که این بیمه‌نامه فعال است، این دو بخش را بررسی کنند.
سعیدی خاطرنشان کرد: در بخش پایش فنولوژی نیز در زراعت محصولاتی مانند گندم، جو، کلزا و برنج و در باغ‌ها، همه محصولات پایش می‌شود. درواقع از شروع فصل زراعی تا پایان فصل زراعی در پنج تا شش مرحله محصولات توسط ارزیاب‌ها پایش و گزارش‌ها در سامانه وارد می‌شود. به این ترتیب دیدی کلی درباره پایش منطقه برای ما به‌دست می‌آید.
کاهش فرآیند صدور مجوز پرداخت خسارت از ۱۱ به ۳ ماه
این عضو هیئت‌مدیره صندوق بیمه کشاورزی تصریح کرد: بخش دیگر بیمه کشاورزی بخش خسارت‌هاست که در دو قسمت اصلی بررسی می‌شود: یکی قسمت تشخیص عامل وقوع خسارت و دیگری تشخیص میزان خسارت. درحقیقت موضوع خسارت تشخیص داده می‌شود و سپس به مجوز خسارت تبدیل و در ادامه نیز میزان خسارت اندازه‌گیری و محاسبه می‌شود. شایان ذکر است که تا قبل از راه‌اندازی این سیستم، فرآیند صدور مجوز پرداخت خسارت حدود ۱۱ ماه طول می‌کشید، اما با استفاده از این سیستم این مدت به حدود سه ماه رسیده است.
سعیدی اذعان داشت: سیستم حسابداری ما سیستم بی‌نظیری است و مدعی هستیم در کشور مانند آن وجود ندارد و تمام عملیات کاملاً مکانیزه است؛ به‌طوری‌که ۱۰۰ درصد اسناد توسط سیستم صادر می‌شود. به‌عبارت ساده‌تر این‌که هیچ مداخله انسانی در آن راه ندارد و همچنین تمام سازمان‌های بازرسی، حسابرسی و… به سیستم حسابرسی صندوق بیمه کشاورزی دسترسی کامل دارند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از زیرسامانه‌های مهم و محوری این سامانه، بازرسی و نظارت است که با توجه به این‌که در یک سال زراعی بیش از یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار بیمه‌نامه صادر می‌کنیم، درنتیجه در قسمت بازرسی و نظارت تمام الگوهای مخاطرات را به سیستم داده‌ایم و هر بیمه‌نامه که این الگو را داشته باشد تبدیل به پکیج کامل می‌شود. درواقع ۲۰ الگوی خطر و فساد برای سامانه تعریف شده است.
سعیدی خاطرنشان کرد: زیرسامانه دیگر زیرسامانه اطلاعات مکانی است که مربوط به تعیین مکان بیمه‌نامه است. به همین منظور نقش‌های مختلفی از ماهواره‌های مختلف روی سامانه بارگذاری شده است و از طریق آن اطلاعات را ارزیابی می‌کنیم؛ به‌طوری‌که با استفاده از پهپاد، عملیات زمینی و ماهواره همه اطلاعات مکانی را بررسی و خسارت‌ها را ارزیابی می‌کنیم.
این عضو هیئت‌مدیره صندوق بیمه کشاورزی با اشاره به گزارش‌ها و داشبوردها، به‌عنوان یکی دیگر از رسانه‌های این سامانه، گفت: در این داشبورد براساس سرفصل‌های مختلف گزارش‌ها را تعیین می‌کنیم. در این قسمت گزارش‌های پویا نیز تعبیه شده که ارزیاب براساس میل و سلیقه و نیاز خود نیز می‌تواند گزارشاتش را بسازد.
وی در ادامه به مباحث امنیتی سامانه پرداخت و گفت: قصد داریم در پایان کار اطلاعات از لحاظ امنیتی سنجیده شود؛ البته بانک کشاورزی یک پروتکل دارد و اجازه اتصال به آن را به همه نمی‌دهد؛ اما درحال‌حاضر سامانه جامع بیمه کشاورزی به همه سامانه‌های بانک کشاورزی متصل است؛ درنتیجه تست نهایی آن سال آینده توسط یک شرکت صورت خواهد گرفت. از سوی دیگر برای امنیت نگهداری اطلاعات، مکانی در خارج از تهران در نظر گرفته‌ایم که به‌زودی تمام سرورهایمان به آن‌جا منتقل خواهد شد.
سعیدی در پایان درباره دیگر اقداماتی که در راستای ایجاد تحولات دیجیتال در سازمان صورت گرفته است، گفت: طی دو سال گذشته در این خصوص گام‌های مهمی برداشته‌ایم؛ برای مثال، یکی از دانش‌هایی که باید به‌روز کنیم، دانش اینترنت اشیاء است که تلاش کرده‌ایم شرکت‌های برخوردار از این دانش در بخش کشاورزی را شناسایی کنیم. خوشبختانه با یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان کشور در این رابطه به تفاهم رسیده‌ایم و به‌زودی قرارداد منعقد خواهیم کرد.
منبع: روزنامه سبزینه
