خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)؛ نویسنده: ملیحه محمودخواه/ با وجود آنکه این روزها طرح تنفس به عنوان موضوع اول منابع طبیعی بارها مطرح شده است و کارشناسان مختلف درباره این موضوع نظرات مخالف و موافق بسیاری دادهاند؛ اما هنوز هم این بحثها نتوانسته جنگلها را از تهدیدات مصون دارد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که همین بحثها و درگیریها زمینه را برای گروهی سودجو فراهم کرده تا بتوانند قاچاقهای کلانی را در سطح جنگلها انجام دهند. ماجرایی مانند واتاشان و قاچاقهایی که گاه و بیگاه رخ میدهد، مسائلی است که مخالفان طرح تنفس آن را بارها به عنوان عدم کارآمدی طرح تنفس عنوان کردهاند.
رئیس منابع طبیعی شهرستان چالوس چند روز پیش از دستگیری محموله قاچاقی خبر داد که از آن به عنوان بزرگترین محموله قاچاق در چالوس یاد میشود. مهرداد خزایی درباره این محموله قاچاق میگوید: از مدتها پیش شبکه قاچاق در این شهرستان مشغول فعالیت بود و ما آنها را زیرنظر داشتیم؛ اما مشکل این بود که آنها نیز اقدامی نمیکردند که به دام بیفتند و مدام مسیرهای رفت و آمد خود را برای بررسیهای مختلف تغییر میدادند و به این طریق از دست ماموران فرار میکردند. این گروه قاچاق بسیار محتاط عمل میکرد تا اینکه وقتی کامیون با بار قاچاق توسط دو خودروی مسلح اسکورت میشد و در حال خروج از عباس آباد بود، توسط ماموران متوقف شد.
وی میگوید: طرح تنفس، قاچاق را کمی پر رنگتر کرده است؛ هر چند مساله قاچاق از قدیمالایام نیز وجود داشته است و در موارد معدودی خود روستاییان نیز بسته به بنیه اقتصادی و فرهنگیشان در این قاچاقها سهیم بودهاند؛ اما از مدتها قبل سازمان جنگلها و مراتع سیاستهای خود را تغییر و سهم روستاییان را در مدیریت جنگل افزایش داد. روستاییان در مدیریت مرتع و جنگل و مرتعداری سهیم شدند و حتی قرقبانی را در طرحهای جنگلداری به عهده گرفتند و تا حدودی بهرهبرداریهایی که از روی ناآگاهی و بر اساس نیاز در جنگل رخ میداد، کاهش پیدا کرد و بحث حفاظت از جنگل به اولویت اول آنها تبدیل شد.
طرح تنفس قاچاقچیان را جریتر میکند
خزایی میافزاید: در کنار آن هم قاچاقچیان بزرگ با توجه به اینکه بحث تنفس جنگل مطرح شد شکل گرفتند و با این تصور که جنگل رها شده است و حفاظتی از آن نمیشود، بهرهبرداری را شروع کردند. باز هم باید بگویم این ماجرا مخصوص چالوس نیست و تمامی جنگلهای شمال کشور رخ میدهد.
خزایی با تاکید بر اینکه نباید قاچاق چوب را با بهرهبرداریهای روستاییان از منابع طبیعی آن هم بر اساس نیازشان اشتباه بگیریم، میگوید: بیشتر قاچاقچیان قوی که در جنگلها دست به این کار میزنند افراد صاحب نفوذی هستند که قدرت مالی بالایی دارند و میتوانند افراد زیادی را به خدمت بگیرند. بسیاری از آنها حتی در روستا ساکن نیستند؛ اما با نفوذ مالی خود میتوانند برخی از روستاییان را به خدمت بگیرند تا با اطلاع از رفت و آمد ماموران منابع طبیعی، خود را از نگاه آنها پنهان کنند. وی در ادامه میگوید: بحث آموزش در روستاها بسیار مهم و اساسی به نظر میرسد و تغییر شرایط اقتصادی و معیشتی روستاییان نیز میتواند آنها را به بازوهای محکم سازمان جنگلها تبدیل کند. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چالوس در ادامه میگوید: در این کامیون مقادیر زیادی از چوبهای درختان توسکا و افرا به صورت «گرده کاتین» وجود داشت که به صورت کاملاً حرفهای داخل آن جاسازی شده بود و در حال حاضر ماموران نیروی انتظامی در حال شناسایی سایر اعضای این باند قاچاق هستند.
قاسم سبزعلی، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها و منابع طبیعی، نیز درباره این باند قاچاق گفت: اعضای این گروه افراد زیادهخواهی هستند که مکانهایی برای فروش چوب دارند. این گروهها پیشرو و پسرو دارند و مکانهایی را که نیروهای ما به آنجا رفت و آمد میکنند، میشناسند و سعی میکنند مسیرهای فرعی را برای خودشان انتخاب کنند تا بارشان لو نرود.
وی به زیاده خواهی این گروهها اشاره میکند و میگوید: بحث قاچاق را نمیتوان بطور کامل قطع کرد؛ اما تمام تلاشمان را میکنیم تا آن را کاهش دهیم.
رصد کارگاههای صنایع چوب
فرمانده یگان حفاظت سازمان در ادامه میگوید: یک سری افراد نیازمند در حاشیه جنگل هستند که برای تامین سوخت و طبخ غذا به سراغ چوبهای جنگل میروند که این وظیفه ما است که با تامین شرایط برای آنها با استفاده از سوختهای فسیلی و سوخت رسانی به آنها از دستدرازی آنها به چوبها بکاهیم. اما بحث دوم افرادی است که فقط به دنبال منافع خودشان هستند و ما به جد سعی میکنیم به هر طریقی با آنها برخورد کنیم. هر چند که با اتفاقات اخیر این افراد به خیال خودشان بیشتر میتوانند دست به قاچاق بزنند اما ما در این میان سعی میکنیم خیال آنها را باطل کنیم.
وی با اشاره به اقداماتی که سازمان جنگلها برای کاهش قاچاق انجام میدهد میگوید: یکی از مهمترین مکانهایی که خود سازمان بنا دارد با رصد آنها میزان قاچاق را کاهش دهد کارگاهها و مکانهایی است که صنایع چوبی تولید میکنند. سازمان جنگلها با رصد این کارگاهها بنا دارد چوبهای قاچاق را شناسایی و به این طریق قدم بزرگی برای جلوگیری از قاچاق بردارد. بطور مثال کارگاههای که تولید ذغال میکنند در صورتی که مشخص شود از چوب بلوطها استفاده میکنند صاحبان این کارگاهها دستگیر و جریمه سنگینی خواهند شد. سبز علی در ادامه میگوید باید منتظربمانیم و ببینیم با اجرای طرح تنفس چه میزان از این تخلفات کاهش پیدا میکند که این موضوع به نظر خیلی عملی نخواهد بود.
منبع: سبزینه