رئیس پژوهشکده کشاورزی هسته ای گفت: با توجه به بهره برداری و استفاده نادرست از آب و خاک درکشور، ایران رتبه اول فرسایش خاک را در منطقه و آسیا به خود اختصاص داده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، ابراهیم مقیسه روز سه شنبه در همایش جایگاه فناوری هسته ای در توسعه علمی و اقتصادی حوزه های کشاورزی و منابع طبیعی کشور، افزود: بروز کانون ریزگردها ناشی از نبود مدیریت صحیح از خاک و آب کشور است به طوری که میزان فرسایش بادی و آبی در ایران سالانه از ۶ تا ۳۳ تن درهکتار محاسبه می شود.
وی با اشاره به اهمیت مدیریت خاک، اظهار داشت: خاک سرمایه ای است که تولید آن زمان بر است به نحوی که تولید یک سانتی متر خاک حدود ۳۰۰ تا ۷۰۰ سال زمان نیاز دارد اما متاسفانه در کشور ما سوءمدیریت و بهره برداری های نامناسب موجب شده که در هر دقیقه و ساعت چند سانتی متر از خاک کشور از بین برود.
وی بر نقش خاک در تامین غذای بشر تاکید کرد و افزود: براساس تحقیقات انجام شده آبیاری های تحت فشار با وجود هزینه های سنگین و استهلاک شدید ممکن است حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش بهره وری در مورد آب داشته باشد و این در حالی است که با حفظ منابع خاک صد درصد افزایش بهره وری منابع آب خواهیم داشت.
به گفته وی، مدیریت خاک، بکارگیری از شیوه های علمی و فناوری های نوین، افزایش بهره وری خاک، خاک ورزی، افزایش حاصلخیزی خاک و پایداری، استفاده از انواع شخم ها، بکارگیری مواد آلی، می تواند علاوه بر حفظ خاک و آب بهره وری را ۱۰۰ درصد افزایش دهد.
مقیسه با بیان اینکه سازمان خوابار و کشاورزی ملل متحد (فائو) سال ۲۰۱۵ را به عنوان سال جهانی خاک نامگذاری کرده است، ادامه داد: با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بر حفظ محیط زیست، در سال ۲۰۱۵ و سال ۹۴ باید بتوانیم حرکت های مهمی در جهت حفظ منابع طبیعی داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه ۹۷ درصد غذای کشور از طریق خاک تامین می شود، افزود: براساس ارزیابی های صورت گرفته؛ در صورت استفاده بهینه از آب و خاک کشور قادر به تغذیه جمعیت ۱۲۰ میلیون نفر است در حالی که هم اکنون ۱۱۵ تا ۱۲۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می شود.
** اجرای چهار طرح کلان فناوری هسته ای در حوزه کشاورزی
وی با اشاره به برنامه های راهبردی این پژوهشکده در ۱۰ سال آینده، افزود: طرح های تحقیقاتی این دانشکده با تصویب و ابلاغ چهار طرح کلان در زمینه استفاده از فناوری در حوزه های منابع خاک، دام و آبزیان، کشاورزی و بهبود تولید در حال اجراست.
به گفته وی، این پژوهشکده از سال ۱۳۵۳ با طرح ویژه گندم فعالیت خود را آغاز کرد و در سال ۹۲ با ایجاد ساختار جدید در این پژوهشکده و تبدیل گروه پژوهشی کشاورزی هسته ای در حوزه های کشاورزی ادامه داد.
مقیسه با بیان اینکه این پژوهشکده در چهار گروه علوم خاک و آب و تغذیه گیاه ، اصلاح نباتات، گیاه پزشکی و دامپزشکی مطالعات خود را اجرایی می کند، افزود: با توجه به چالش های کشور در بخش کشاورزی برنامه راهبردی چهار طرح کلان کشاورزی تدوین و در سال ۹۳ تصویب و ابلاغ شد.
وی استفاده ازفناوری هسته ای در بهبود خصوصیات کمی و کیفی غلات و حبوبات راهبردی کشور، کاربرد روش های هسته ای به منظور کاهش ضایعات محصولات باغی، بهبود خصوصیات کمی و کیفی دام، طیور و آبزیان و استفاده از فناوری های هسته ای در پایش میزان بازپخش خاک و بهبود خصوصیات کمی و کیفی برخی گیاهان مرتعی و جنگلی به منظور زیست پالایی و کاهش فرسایش خاک و آبی کشور از چهار طرح کلان محوری این پژوهشکده برشمرد.
وی، خشکی، شوری، بیماری های خاکزاد، پایین بودن عملکرد، آفت ها، سرمازدگی، علف های هرز، خصوصیات ظاهری نامطلوب را از جمله چالش های کشور در حوزه کشاورزی دانست و افزود: در مطالعات این پژوهشکده از میان محصولات زراعی، محصولات راهبردی گندم، جو، برنج، سویا، لوبیا، نخود و عدس و محصولات باغی همچون پرتقال، نارنگی، انار، زیتون، پسته و انگور مدنظر قرار گرفت و مطالعاتی بر روی این محصولات با استفاده از فناوری هسته ای در دستور کار قرار دارد.
رییس پژوهشکده کشاورزی هسته ای با اشاره به مطالعات پژوهشکده کشاورزی هسته ای در زمینه آفات کشاورزی، گفت: این مطالعات بر روی آفاتی همچون مگس زیتون، مگس مدیترانه ای، کرم سیب و کرم خوشه خوار انگور متمرکز شده است.
وی با اشاره به اقدامات این پژوهشکده در حوزه دام و طیور و آبزیان، تصریح کرد: تولید رادیو واکسن تب برفکی، تولید آنزیم های خوراکی، تولید ماهی تک جنسی تیلاپیا و افزایش باروری دام و دستیابی به راهکارهایی برای درمان بیماری ماهی قزل آلا از جمله دستاوردهای این پژوهشکده است.
مقیسه به مصرف کودهای شیمیایی در کشور اشاره کرد و گفت: مصرف کودهای شیمیایی در کشور بهینه نیست و لازم است تا بدانیم که این کودها چه میزان قادر به تامین غذای گیاهان است.
وی به نقش فناوری هسته ای و ایزوتوپ ها در حوزه کشاورزی اشاره کرد و افزود: نیتروژن ۱۵۰ یکی از موادی است که در این حوزه قابل استفاده است ضمن آن که با استفاه از فسفر ۳۲ کودهای فسفره ای تولید کرده ایم که موجب افزایش بازه در بخش کشاورزی خواهند شد.
وی اضافه کرد: با توجه به وضعیت خشکسالی ها رادیوایزوتوپ کربن ۱۳ نقش مهمی در اصلاح نباتات و همچنین در کاهش مصرف آب دارد که در این زمینه مطالعاتی در حال اجرا است.
رئیس پژوهشکده کشاورزی هسته ای ادامه داد: با استفاده از سزیوم ۱۵۰ قادر به برآورد میزان فرسایش خاک هستیم، ضمن آنکه با استفاده از پرتوهای گاما قادر به اصلاح گیاهان زراعی و مرتعی خواهیم بود.
وی با اشاره به نتایج تحقیقات در راندمان کودهای شیمیایی در دو محصول کاهو و چغندر، گفت: افزایش راندمان کودهای شیمیایی را در دو محصول به ۵۲ درصد، سیستم آبیاری بارانی در چغندرقند ۴۶ درصد و راندمان آب را به ۹۵ درصد افزایش داده ایم ضمن اینکه در گوجه فرنگی این کار انجام شده و در سطوح مختلف آماده بهره برداری است.
وی همچنین از آمادگی این پژوهشکده برای پذیرش اساتید و دانشجویان در پروژه های تحقیقاتی این پژوهشکده خبر داد.
وی در ادامه به برگزاری چهارمین همایش ملی کاربردهای فناوری هسته ای در اردیبهشت ماه سال ۹۴ اشاره کرد و گفت: متقاضیان می توانند برای شرکت در این همایش تا ۱۵ فروردین ماه سال آینده مقالات خود را به دبیرخانه این پژوهشکده ارسال کنند.
