“عجیب است که در اقلیم کم‌آب ایران، صادرکننده آب مجازی از طریق هندوانه و سیب زمینی هستیم و از سوی دیگر گندم وارد می‌کنیم”.
عبدالمجید مهدوی دامغانی – معاون پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی – در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در ایران همواره مشکل تاریخی، نبود استراتژی ملی برای صادرات و واردات محصولات کشاورزی مبتنی بر پایداری وجود داشته است.
وی افزود: در حال حاضر کشور با بحران کم‌آبی مواجه است اما در تولید و صادرات کشاورزی هیچ سیاست مدون و مشخصی مبتنی بر کاشت و به کارگیری ابزار در جهت مصرف بهینه آب وجود ندارد.
این کارشناس کشاورزی با اشاره به گزارش بانک مرکزی مبنی بر این‌که حدود ۲.۵ میلیارد متر مکعب آب در کشور صرف تولید گوجه فرنگی و خیار می‌شود، گفت: کسی منکر ارزش این محصولات در سفره خانواده‌های ایرانی نیست اما باید در نظر داشت این محصولات به اندازه گندم، ذرت، برنج و جو از جایگاه استراتژیک در تامین امنیت غذایی برخوردار نیستند.
مهدوی دامغانی به صادرات ۵۰۰ هزار تن هندوانه در سال گذشته اشاره و خاطرنشان کرد: سوال این است که ارزآوری هندوانه ارزش صادرات این حجم از آب مجازی را دارد یا خیر؟ با صرف هر متر مکعب آب برای تولید پسته ۱۰ برابر هندوانه سود می‌بریم. چرا در چنین محصولات با نیاز آبی کم سرمایه‌گذاری لازم صورت نمی‌گیرد؟ در حال حاضر صادرات کشاورزی ما مبتنی بر مازاد تولید است.
وی افزود: از یک سو صادرکننده رب گوجه فرنگی به عنوان محصولی آب‌بر و از سوی دیگر واردکننده علوفه و نهاده‌های دامی هستیم.
دبیر انجمن کشاورزی بوم‌شناختی ایران با بیان این‌که تامین ابزار موثر و کافی برای تدوین الگوی کشت در اقلیم کم‌آب ایران ضروری است، تصریح کرد: الگوی کشت نمی‌تواند سفارشی و دستوری باشد بلکه باید مشوق‌ها و ابزارهای لازم برای هدایت نظام‌های تولید کشاورزی در جهت تولید محصولات دارای اولویت به کار گرفته شوند.
