جوابیه یک کارشناس حوزه باغ های شیراز به مصاحبه رییس شورای این شهر

داریوش مختاری، کارشناس ارشد حوزه آب، کشاورزی و منابع طبیعی در پاسخ به اظهارات موسوی رئیس شورای شهر شیراز که روز دوشنبه در نشست خبری و در جمع خبرنگاران گفت: “شورای فعلی شهر شیراز در بحث فضای سبز خوب عمل کرده است.” و این مطلب در خبرگزاری ایرنا منتشر و منعکس گردیده است، جوابیه ای را تهیه و تنظیم نموده و در اختیار پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی قرار داده است.
پایگاه خبری کشاورزی و منابع طبیعی (IANN)، داریوش مختاری*: «نظر به اینکه در مصاحبه تاریخ ۱۵ مهر ماه ۹۸، از تغییر کاربری صرفا چهار هزار متر مربع (کمتر از نیم هکتار) از باغ های شیراز یاد شده است، موارد زیر برای تنویر افکار عمومی و اعضای محترم شورا اسلامی شهر شیراز به اطلاع می رساند:

بنا به گزارش معاونت شهرسازی شهرداری شیراز، از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ و ابتدای ۱۳۹۷، معادل بیست و چهار هکتار تغییر کاربری مصوب کمیسیون ماده پنج مسکن و شهرسازی داشتیم. برای یک دوره شش ساله، میزان تغییر کاربری سالیانه معادل چهار هکتار یعنی چهل هزار متر مربع می شود.

این عدد، فقط مربوط به تغییر کاربری با صدور مجوز در محدوده حوزه استحفاظی باغات قصردشت (عمدتاً گروه پنج) هست. در حالی که بر پایه تکنیک سنجش از دور و تصویرهای ماهواره‌ای، میانگین تغییر کاربری سالیانه باغ های شیراز، برابر با  سی هکتار هست که مابقی آن چهار هکتار، یعنی سالیانه بیست و شش هکتار نیز، سرانجام مجوز پایان کار می گیرند و به اصطلاح وجاهت قانونی می یابند. مشاهده تصویرهای ماهواره ای (هیستوری Google earth) برای مقایسه دو مقطع زمانی مشخص از یک پهنه باغی، نشان دهنده رشد روز افزون تغییر کاربری ها و تخریب باغ ها به ویژه در سال های اخیر است.

هم اکنون شواهد بسیاری از تغییر کاربری در گروه یک باغ ها به صورت لکه هایی در تصویرهای ماهواره ای دیده می شود. همچنین، پیاده راه سلامت واقع در چمران جنوبی (حد فاصل ایستگاه شاهد تا معالی آباد) همراه با قطع گسترده درختان در یک مقیاس حدود شش هکتاری همراه بوده است.

اگر مجتمع تجاری در پوشش باغ موزه فرش پرویز تناولی به سرانجام برسد، یک عرصه حدودا چهارده هکتاری دارای کاربری باغ، تخریب خواهد شد که شورا موظف است از آن جلوگیری کند.

تغییر کاربری یک قطعه پنج هکتاری باغ اوقافی در نبش کوچه بیست و سه قصرالدشت غربی (میرزا کوچک خان جنگلی) نیز سال هاست که در مسیر صدور مجوز غیرقانونی است و لکه های دخل و تصرف در عرصه این باغ قدیمی، موسوم به باغ کبابی دیده می شود.

بخشی از پنجاه و شش هکتار پهنه‌ باغی دنا و اطراف میدان مطهری که به طور غیرقانونی در یک مقطع زمانی با وجود داشتن انبوه درختان سرزنده و پر تراکم و پیوستگی با بقیه گروه یک به ناگهان به گروه پنج، جابجا شدند، در همین دو سال اخیر در جلوی دیدگان شهروندان ساعت به ساعت تغییر کاربری داده می شوند. حال چگونه است که این موج فزاینده و فراگیر تغییر کاربری باغ های شیراز، با چشمان شهروندان دیده می شوند، ولی ریاست محترم شورا حتی از آنها بی اطلاع است.

در همین دو سال اخیر، ده ها لکه ساختمانی در محور زرگری تا قصرالدشت دست کم بالغ بر ده ها هکتار تغییر کاربری را رقم زده است. تا جایی که می توان گفت اکنون تغییر کاربری ها با یک بی نظمی و بی قانونی همراه شده است. به این میزان از تغییر کاربری ها، مصوبات ساخت هتل در پهنه های باغی را باید افزود که به زودی ساخت چندین هتل و برج های تفریحی در پهنه های باغی از جمله باغ فدک (واقع در چمران، ابتدای نیایش با حدود یک صد هزار مترمربع زیر بنا)، با از بین بردن سرسبزی شیراز، تیر خلاصی بر گردشگری و شبکه ارتباطی و ترافیک شهر شیراز و حق تنفس شهروندان خواهند زد. آتش سوزی های به احتمال عمدی باغ های اوقافی همانند باغ دو و نیم هکتاری کمالک و فراگیرشدن قطع پی در پی درختان در عرصه های باغی و پیاده روهای شهر (همانند ابتدای خیابان ولی عصر)، به یک رویه به نسبت عادی تبدیل شده است. به این ترتیب در دو سال اخیر با تشدید تغییر کاربری یا تصویب ها و حتی زمینه سازی برای تغییر کاربری های بعدی، روبرو بوده ایم.

شایسته است، شورای محترم شهر شیراز، اقدام های لازم برای اجرای بدون کم و کاست قانون حفظ و گسترش فضای سبز شهری (۱۳۸۸) را در دستور کار قرار دهد و نه تنها از تصویب هر گونه مصوبه جدید غیر قانونی برای تغییر کاربری ها جلوگیری کند، بلکه به استناد اصل های یکصد و سی هشت و یکصد و پنج قانون اساسی که شوراها را از تصویب تصمیمات غیرقانونی منع می کند و بند بیست و سوم ماده هفتاد و یک قانون تشکیل شوراها مبنی بر نظارت شورای اسلامی شهر بر فضای سبز شهری بر پایه مقررات موضوعه، مصوبات غیرقانونی پیشین را لغو نمایند. مبادا! بقایای باغ های شیراز که هم اکنون با تغییر درونزای جایگزینی ملاکین و سوداگران بخش مسکن و فعالان تجاری (گردشگری، پزشکی، آموزشی) با باغداران واقعی و سنتی همراه شده است، بیش از این تغییر کاربری داده شوند.

*داریوش مختاری، کارشناس ارشد حوزه آب، کشاورزی و منابع طبیعی

پنجشنبه. هجدهم مهرماه نود و هشت