خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)؛ نویسنده: علی‌اصغر تیموریان/ شماری از کشاورزان نمونه گلستان گفتند: برای بهره‌مندی بیش‌تر از ظرفیت‌های کشاورزی استان، افزایش راندمان و مشارکت در پایداری تولید نیاز است که فعالان این بخش، به‌ویژه کشاورزان به اطلاعات روز مجهز شوند. آنان تدوین و اجرای آمایش سرزمین، سرمایه‌گذاری در حوزه‌های پژوهش، آموزش کشاورزان، افزایش ضریب مکانیزاسیون کشاورزی همراه با بالا بردن دانش زارع، توجه به خاک‌ورزی، مصرف بهینه منابع آبی، تجهیز به سامانه‌های آبیاری تحت فشار نوین، خروج از کشاورزی سنتی، کنار گذاشتن کشت محصولات زراعی نیازمند به آب زیاد و فاقد صرفه اقتصادی، هماهنگی بیش‌تر با کارشناسان فنی و ارائه تسهیلات بانکی و کمک‌های مشاوره‌ای را برای افزایش راندمان تولید در حوزه کشاورزی استان ضروری بیان کردند. سی‌ودومین جشنواره انتخاب و معرفی نمونه‌های بخش کشاورزی استان گلستان در گرگان برگزار و در آن از ۵۳ تولیدکننده و بهره‌بردار بخش‌های مختلف کشاورزی استان تقدیر شد که سه تن از فعالان این بخش نمونه ملی نیز بودند. یکی از نمونه‌های بخش کشاورزی گلستان که برگزیده ملی در حوزه پرورش گوسفند نیز شده است، گفت: ضرورت دارد دانش کشاورزان استان برای ممانعت از هدررفت سرمایه و افزایش راندمان تولید، روزآمد شود. خلیل فرش‌باف افزود: اکنون در برخی از مناطق استان از هر هکتار زمین زیرکشت گندم ۵/۱ تن محصول برداشت می‌شود که این راندمان تنها از دست‌دادن منابع خاک است و باید در حوزه خاک‌ورزی سرمایه‌گذاری شود. وی اضافه کرد: عمق برداشت آب از چاه در شرق استان به بیش از ۳۰۰ متر رسیده یا برای تولید هر کیلوگرم شلتوک یک کشاورز سه‌هزار لیتر آب مصرف می‌کند که این شیوه‌های نادرست، تهدیدی برای پایداری و رونق کشاورزی استان بوده و تنها راهکار این است که آمایش سرزمین در حوزه کشاورزی تدوین و اجرایی شود. وی گفت: استان گلستان با وجود این‌که اقلیم‌های مختلف را دارد؛ ولی در حوزه کشاورزی شاهد مسائل و مشکلاتی در برداشت زیاد از سفره‌های زیرزمینی آب و کشت محصولات کم بازده یا پرآب طلب هستیم. یکی دیگر از فعالان و نمونه‌های حوزه کشاورزی گلستان با بیان این‌که برای موفقیت در افزایش راندمان تولید باید سرمایه‌گذاری با برنامه داشته باشیم، گفت: مسئولان مرتبط نیز زیرساخت‌های پایداری تولید را فراهم و دریافت تسهیلات را برای کشاورزان آسان‌تر کنند. مهناز پایندان که تولیدکننده نمونه پیله تر ابریشم است، افزود: این استان در حوزه نوغانداری و توسعه آن از ظرفیت مطلوبی برخوردار است. وی که امسال از هر جعبه تخم نوغان توانسته ۵۳ کیلوگرم پیله‌تر ابریشم تولید کند، اظهار کرد: صنعت نوغانداری گلستان به‌روش سنتی اداره می‌شود و برای ایجاد زیرساخت‌های آن باید تسهیلات در نظر گرفته شود تا به‌سمت صنعتی‌شدن پیش رود.پایندان اضافه کرد: برای رونق این صنعت در استان پیشنهاد داده می‌شود اراضی شیب‌دار به توتستان تبدیل تا فرصت‌های شغلی جدید برای جوانان منطقه نیز فراهم شود. وی علت موفقیت خود را تحقیق و رعایت توصیه‌های فنی در پرورش پیله‌تر ابریشم برشمرد. حاجی‌دردی قوجق‌نژاد، مددکار ترویجی نمونه کشاورزی گلستان، نیز با تأکید بر نقش ترویج در موفقیت کشاورزان و افزایش راندمان تولید، گفت: نشست‌هایی که یک مددکار ترویجی با کشاورزان برگزار می‌کند، باعث افزایش دانش کشاورزان در حوزه زراعت می‌شود. وی با بیان این‌که از ظرفیت کشاورزی استان برای رونق اقتصادی باید بیش‌تر بهره‌برداری شود، خواستار سرمایه‌گذاری بیش از گذشته در حوزه ترویج کشاورزی گلستان شد. عظیم بردی حسن‌قاسمی نیز که امسال به‌عنوان نمونه مرتع‌داری در استان گلستان معرفی شد، گفت: مراتع استان ازجمله در شهرستان آق‌قلا از لحاظ پوشش گیاهی ضعیف شده و نیاز به احیاء دارد. وی افزود: هم‌زمان باید دامداران ظرفیت مراتع را برای چرای دام‌های خود رعایت کنند و نیز با کارشناسان منابع طبیعی همکاری داشته و در کلاس‌های ترویجی و بوته‌کاری شرکت کنند. حسن‌قاسمی علت نمونه‌شدن خود را بوته‌کاری در سطح ۲۵ هکتار مرتع، یونجه‌کاری وحشی در سطح ۱۵ هکتار، اجرای طرح ذخیره نزولات جوی در سطح ۱۵ هکتار، راه‌اندازی نخستین پنل خورشیدی با همکاری منابع طبیعی برای ممانعت از استفاده سوخت فسیلی و به‌کارگیری قرق‌بان خصوصی در سطح ۱۵ هکتار مرتع برشمرد. وی یکی از مشکلات هرساله مراتع شمال استان را حمله ملخ مراکشی اعلام کرد و گفت: هر سال با همکاری جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان علیه ملخ‌ها سم‌پاشی صورت می‌گیرد. علی‌قلی ایمانی، کشاورز نمونه استان گلستان، نیز گفت: کشاورزان با سختی فراوان در تولید محصولات کشاورزی و تأمین غذای جامعه تلاش دارند.وی که از سطح پنج هکتار زمین زراعی توانسته ۹۵ تن گوجه‌فرنگی برداشت کند، افزود: با استفاده بهینه از آب و خاک و به‌کارگیری انواع زنبور در مزرعه توانستم به این موفقیت برسم. ایمانی اضافه کرد: اگر تعامل بین کشاورزان و مسئولان وجود داشته باشد، پشتکار نیز در تولیدات کشاورزی دوچندان خواهد شد و توسعه کشاورزی استان را به‌همراه دارد. این کشاورز نمونه با بیان این‌که توسعه خوبی در بخش مکانیزاسیون کشاورزی استان طی سال‌های اخیر رخ داده است، یادآور شد: باید از این امکانات برای حفظ منابع پایه در بخش کشاورزی استفاده شود تا پایداری این حوزه استمرار یابد. وی بر استفاده بهینه از آب و خاک در تولید محصولات کشاورزی تأکید کرد و گفت: باید درپی افزایش راندمان کشاورزی استان با استفاده کم‌تر از سم و کود باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان در این پیوند گفت: تولیدکنندگان برتر به‌عنوان مددکار ترویجی، یاور مراکز جهاد کشاورزی بوده و می‌توانند در فعالیت‌های مختلف ترویجی نظیر ایجاد کانون‌های یادگیری دانش و فن و ایجاد سایت‌های الگویی شرکت کنند و دامنه دسترسی مروجان مسئول پهنه را افزایش دهند. مختار مهاجر با اشاره به ظرفیت‌های بخش کشاورزی گلستان افزود: باید در حوزه پژوهش و آموزش بخش کشاورزی استان و انتقال آن به کشاورزان بیش از گذشته سرمایه‌گذاری شود. وی با بیان این‌که فعالیت بخش‌های مکمل کشاورزی میتواند اقتصاد استان را رونق دهد، گفت: باید بخش‌های مختلف کشاورزی مانند دامداری، زراعی و باغی و صنایع تبدیلی در کنار یکدیگر مدیریت شود تا به توسعه استان و افزایش راندمان تولید کمک کند. مهاجر همچنین بر اجرای کشاورزی حفاظتی تأکید کرد و افزود: تولید پایدار در بخش کشاورزی در حفظ منابع موثر است. همان‌گونه که ضرورت دارد در عرصه آبخیزداری و منابع طبیعی خوب صیانت شود، در بخش کشاورزی نیز حفاظت از کشتزارها باید جدی تلقی شود. وی به موفقیت کشاورزان استان در تولید محصولات مختلف همچون غلات نیز اشاره کرد و گفت: بهره‌برداران حوزه کشاورزی استان با وجود کاهش ۴۸درصدی بارندگی‌ها که از نیازهای اساسی این بخش است، در سال‌های اخیر توانسته‌اند راندمان تولید محصولات را افزایش دهند که باعث افتخار است. محمدرضا مهاجر، مشاور وزیر و مجری طرح دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی، هم معتقد است گلستان از ویژگی منحصربه‌فردی در بخش کشاورزی کشور برخوردار است و این فرصت به لحاظ داشتن خاک مناسب، آب و اقلیم فراهم شده و باید برای استفاده بهینه از این ظرفیت، سرمایه‌گذاری بیش‌تری صورت گیرد. وی افزود: امروز استان گلستان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور با فعالیت ۲۴۰ هزار خانوار در این حوزه به‌شمار می‌رود که سالانه بیش از ۹۲ نوع گیاه زراعی و باغی در این خطه تولید می‌شود که بیش‌ترین آن به گندم اختصاص دارد که از لحاظ کیفیت نیز زبانزد است. طبق گزارش سازمان جهادکشاورزی گلستان، گندم، دانه‌های روغنی، کلزا، سویا، آفتابگردان، پنبه، توتون، پیله تر ابریشم و زیتون ازجمله محصولات شاخص و دارای رتبه در کشور است. ارزش تولیدات زراعی، باغی، دامی و شیلات استان گلستان در سال زراعی ۹۴- ۹۵ افزون بر ۶۸ هزار میلیارد ریال بود. با این ظرفیت مستعد برای فعالیت کشاورزی در گلستان، استفاده از دانش کشاورزی و اهمیت دادن به فناوری روز در تهیه ماشین‌های کشاورزی، تجهیزات و دنباله‌بندها، بذرهای ارقام جدید، خاک‌ورزی، مدیریت منابع آبی در این عرصه می‌توان به افزایش تولید و خودکفایی در نیازهای غذایی کشور و عمل به رهنمودهای رهبری در اتکا به تولید داخلی دست یافت. گلستان واقع در شمال کشور با وسعت افزون‌بر ۲۰ هزار کیلومتر مربع، علاوه‌بر۶۲۰ هزار هکتار زمین کشاورزی، ظرفیت‌هایی همچون ۳۰ هزار هکتار باغ، ۴۵۲ هزار و ۱۸۵ هکتار عرصه جنگلی، ۸۶۲ هزار و ۸۲۵ هکتار مرتع، افزون‌بر ۱۲۰ کیلومتر ساحل، بیش از سه‌میلیون واحد دامی و حدود ۹۰۰ واحد مرغداری دارد و در تولید محصولات زراعی، باغی و دامی از ۲۶ هزار و ۸۰۰ دستگاه تراکتور در بخش تولید و دوهزار و ۶۰۰ دستگاه کمباین در برداشت محصول‌های کشاورزی استفاده می‌شود. در این استان یک‌میلیون و ۸۶۹ هزار نفر جمعیت در ۳۰ نقطه شهری و یک هزار و ۷۵ روستا مستقرند که اقتصاد آن‌ها بر پایه کشاورزی و دامپروری استوار است.
منبع: سبزینه
