به گزارش خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)؛ یکی از عوامل اصلی و محوری پیشرفت علم و فناوری در کشور به ویژه در حوزه فناوری نانو، حمایت‌‌ها و توصیه‌های مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در مقاطع زمانی و مناسبت‌های گوناگون بوده است. در این نوشتار، گزیده فرمایشات ایشان در ارتباط با علوم و فناوری نانو، گردآوری شده است. از جمله موضوعاتی که در بیانات ایشان مورد تأکید قرار گرفته‌اند می‌توان به «لزوم اعتماد به جوانان در عرصه علم و فناوری»، «باور داشتن به: ما می‌توانیم»، «پیشرفت در سایه ارزش‌های اسلامی و ایجاد فرصت برای نشر این ارزش‌ها»، «توجه به اصل جهاد علمی»، «توسعه علم و فناوری در شرایط سخت تحریم» و «اعتماد داشتن به نیروهای داخلی» اشاره کرد.پیشرفت کشور در شرایط تحریم با اتکا و اعتماد به نیروهای داخلی
پیشرفت در شرایط تحریم؛ یکی از نقاط مهم قوت کشور این است. در سخت‌ترین شرایط تحریم، کشور پیشرفت کرده. در چه چیزی پیشرفت کرده؟ یکی در مقوله علم و فناوری، که آقای رئیس جمهور در گزارششان به این مسأله اشاره کردند. ما در زمینه هسته‌ای پیشرفت کردیم، در زمینه فناوری زیستی پیشرفت کردیم، در فناوری نانو پیشرفت کردیم، در فناوری انرژی‌های نو پیشرفت کردیم، در صنایع هوافضا پیشرفت کردیم، در ساخت ابررایانه‌ها پیشرفت کردیم، در مسأله بسیار مهم سلول‌های بنیادی پیشرفت کردیم، مسأله شبیه‌سازی همین جور، در رادیوداروها همین جور، در نانوداروهای ضد سرطان همین جور؛ این‌ها همه جزو دانش‌های سطح بالای دنیاست. این چند موردی که من گفتم و بعضی از موارد دیگر، جزو دانش‌های درجه یک سطح بالای دنیاست، که بعضی از این‌ها را پنج تا کشور، ده تا کشور در دنیا بیش‌تر ندارند؛ ما در این‌ها پیشرفت کردیم؛ این در حالی بود که درهای انتقال دانش از همه سوی دنیا روی ما بسته است.
حالا من یک تعدادی از این واقعیت‌ها را می‌گویم. مدعی نیستیم که همه واقعیت‌های کشور را در این‌جا بیان خواهیم کرد؛ لیکن یک مدخلی است، می‌تواند چشم ما را به سوی واقعیت‌های گوناگون باز کند. ما در چه وضعی هستیم؟ کجا قرار داریم؟ چه داریم؟ چه نداریم؟ ملاحظه این واقعیت‌ها، با قضاوتی که بنده در این مسأله پیش خودم دارم، بسیار امیدبخش است. وقتی ما واقعیت‌ها را کنار هم می‌گذاریم، این‌ها را ملاحظه می‌کنیم؛ احساس می‌کنیم که راه ملت ایران به سوی آرمان‌های بلند، یک راهِ گشوده است. …. یک واقعیت دیگر این است که ما در همین شرایط تهدید، پیشرفت کردیم. در طول این سال‌های متمادی، ما در همه حوزه‌ها جلو رفتیم؛ در حوزه دانش‌های پیچیده پیشرفت کردیم؛ در حوزه فناوری‌های مورد نیاز کشور پیشرفت کردیم؛ در زمینه دارو، حمل و نقل، مسکن، آب، راه، کشور پیشرفت‌های برجسته‌ای کرده؛ که امروز بخشی از آمارها را آقای رئیس جمهور گفتند و شما شنیدید. با وجود همه این فشارها، کشور در طول این سال‌ها مرتب جلو رفته است. در حوزه بعضی از دانش‌های مهم و انحصاری و منحصربه‌فرد – در لیزر، در نانو، در سلول‌های بنیادی، در صنعت هسته‌ای – کشور رتبه پیدا کرده. خب، این‌ها الگوسازی در دنیای اسلام است؛ این یک واقعیتی است. ما متوقف نماندیم، ما دائم پیش رفتیم. نظام جمهوری اسلامی با همه این تهدیدهایی که وجود داشته است – از قبیل تحریم و غیرتحریم و تهدید و کارهای گوناگونِ پیچیده‌ی امنیتی و سیاسی و غیره – این پیشرفت‌ها را داشته است. این هم یک واقعیت است؛ این هم تحلیل نیست؛ این هم محسوساتی است که جلوی چشم همه ماست. شما مسئولان محترم هم بهتر از آحاد مردم این‌ها را می‌دانید.
در حوزه سلامت و مهندسی پزشکی کارهای بزرگی انجام گرفت که مربوط به سلامت مردم است. در زمینه زیست‌فنّاوری در منطقه اول شدیم. کارهای تخصصی برجسته‌ای در این زمینه انجام گرفت و اقلام متعدد داروی بر این اساس تولید شد. این همان سالی است که بر ملت ایران سخت گرفتند، برای این‌که او را از زندگی و از همه فرآورده‌های استعداد بشری محروم کنند. در همین سال، در حوزه نانوفنّاوری ــ که یک انقلاب در زمینه فنّاوری و صنعت است ــ رتبه اول را در منطقه پیدا کردیم. در همین سال، در چندین حوزه علمیِ مهم، مقام اول تولید علم در منطقه بودیم. در رکوردهای علم و تولید علمی، در انتشار مقالات علمی، در سرعت پیشرفت علمی، در سهم کشور در تولیدات علمیِ کل جهان، شاهد پیشرفت بودیم. در مسابقات علمیِ فنّاورانه دانشجویان، کشور نسبت به سال گذشته سی و یک درصد رشد داشت. در سال ۹۱، تعداد دانشجو به قدری افزایش پیدا کرد که بیست و پنج برابر اول انقلاب، ما امسال دانشجو داریم. بیست و پنج برابر اول انقلاب، دانشجویان در کشور مشغول تحصیل هستند. این‌ها پیشرفت‌های عظیم ملت ایران است. در حوزه آب، در حوزه محیط زیست، در سلول‌های بنیادی، در انرژی‌های نو، در گیاهان دارویی، در انرژی هسته‌ای، کشور توانست به پیشرفت‌های بزرگی دست پیدا کند. این‌ها همه مربوط به آن سالی است که دشمنان ملت ایران همه تلاش خود را بسیج کردند تا ملت ایران را از کار بیندازند.
یک ظرفیّت دیگری که در کشور وجود دارد، زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است؛ نرم‌افزاری مثل این سیاست‌های اصل ۴۴، سند چشم‌انداز و این کارهایی که در این چند سال انجام گرفته و همچنین زیرساخت‌های گوناگون مثل جاده و سدّ و پل و کارخانه و امثال این‌ها؛ این‌ها زمینه‌های بسیار خوبی برای پیشرفت اقتصاد کشور است، این‌ها ظرفیّت‌های یک کشور است. خب، ممکن است کسی بگوید اگر تحریم نبود از این ظرفیّت‌ها می‌توانستید خوب استفاده کنید، امّا [چون] تحریم هست نمی‌توانید از این ظرفیّت‌ها استفاده کنید؛ این خطا است؛ این حرف، درست نیست. ما در بسیاری از مسائل دیگر هم در عین تحریم توانسته‌ایم به نقطه‌های بسیار برجسته و بالا دست پیدا کنیم. یک مثال آن، تولید علم است؛ یک مثال آن، صنعت و فناوری است؛ در این‌ها ما تحریم بودیم، الان هم تحریم هستیم. در مورد دانش‌های پیشرفته و روز، الان هم درهای مراکز علمی مهم بِه‌روز دنیا به روی دانشمند ایرانی و دانشجوی ایرانی بسته است، امّا درعین‌حال، ما در نانو پیشرفت کردیم، در هسته‌ای پیشرفت کردیم، در سلّول‌های بنیادی پیشرفت کردیم، در صنایع دفاعی پیشرفت کردیم، در صنایع پهپاد و موشک، به کوری چشم دشمن، پیشرفت کردیم؛ چرا در اقتصاد نتوانیم پیشرفت کنیم؟! ما که در این سر صحنه‌ها و عرصه‌های گوناگون این همه موّفقیّت به دست آوردیم، در اقتصاد هم اگر عزممان را جزم کنیم و دست به دست هم بدهیم، می‌توانیم اقتصاد را شکوفا کنیم. چشممان به دست دشمن نباشد که کِی این تحریم را برمی‌دارد، کِی فلان نقطه را موافقت می‌کند؛ به درک! نگاه کنیم ببینیم خودمان چه‌کار می‌توانیم بکنیم.
ما عرض کردیم «اقتصاد مقاومتى»؛ اقتصاد مقاومتى یعنى ما اگر به نیروى داخلى، به ابتکار جوان‌ها، به فعّالیّت ذهن‌ها و بازوها در داخل، تکیه کنیم و اعتماد کنیم، از فخر و منّت دشمنان خارجى، خودمان را رها خواهیم کرد؛ راه درست این است. معناى اقتصاد مقاومتى این است که ما نگاه کنیم، ظرفیّت‌هاى بى‌پایانى را که در داخل هست جستجو کنیم، شناسایى کنیم، با برنامه‌ریزى درست و صحیح این ظرفیّت‌ها را فعّال کنیم، این استعدادها به کار گرفته بشوند. من یکى دو روز پیش گفتم در یک دیدارى؛ هرجایى که ما به ابتکار و استعداد جوانانمان تکیه کردیم، آن‌جا ناگهان مثل چشمه‌اى جوشید، شکوفا شد؛ در قضایاى مربوط به مسائل هسته‌اى، در قضایاى مربوط به مسائل دارویى، در درمان‌هاى گوناگون، در سلّول‌هاى بنیادى، در نانو، در این برنامه‌هاى صنعتىِ دفاعى، هرجایى ما سرمایه‌گذارى [کردیم] و به این نیروى جوان و علاقه‌مند و مؤمن و بااخلاص داخلى تکیه کردیم و به او ارج نهادیم، کارمان پیش رفت؛ خب، به این برسیم. مسائل اقتصادى هم همین‌جور است؛ ظرفیّت‌هاى اقتصادى باید فعّال بشود؛ این راه پیشرفت کشور است. آن‌وقت کشور، هم از لحاط مادّى و اقتصادى، هم از لحاظ اعتبار بین‌المللى، هم از لحاظ عزّت ملّى و اعتمادبه‌نفس ملّت ایران، و هم از لحاظ معنوى و اخلاقى و روحى پیشرفت خواهد کرد. این راهى است که امیرالمؤمنین در مقابل ما قرار داده است. آن‌وقت با نگاه به این حقایق است که می‌فهمیم این‌که امام فرمودند: «آمریکا هیچ غلطى نمی‌تواند بکند» یعنى چه.
پیشرفت علم و فناوری در سایه شعارهای اسلامی
خب، حالا شما یک نظامی دارید، دولتی دارید، مجموعه کشوری دارید که اساساً به نام اسلام ساخته شده، با نام اسلام رشد پیدا کرده، روزبه‌روز شعارهای اسلامی در آن برجسته‌تر شده، پیشرفت زیر سایه این شعارها انجام گرفته. امروز ما در صنعت هسته‌ایمان، یا در صنعت نانو، یا در این صنایع حساسِ پیشرفته مدرن، وقتی با مدیران و سردمداران این‌ها مواجه می‌شویم، افتخار می‌کنند به این که ما بسیجی هستیم و بسیجی عمل می‌کنیم. نظام جمهوری اسلامی یک چنین نظامی است. بنابراین طبیعی است که شما یک چالش فوق‌العاده‌ای دارید؛ چالشی فراتر از چالش‌های متعارف دیپلماسی که در عرصه دیپلماسی معمول است و همه جا هست. این موضع، احتیاج دارد به قوّت قلبی، به عزم راسخی که جز با توکل به خدای متعال و اعتماد به قدرت الهی به دست نمی‌آید.
منبع: سایت ستاد توسعه فناوری نانو
