به گزارش خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN) به نقل از خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر عرب خدری رئیس گروه حفاظت آب و خاک پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، با بیان اینکه موضوع قاچاق خاک مدت هاست که در تلویزیون و رسانه ها دیده می شود، گفت: رسانه ها اعلام می کنند خاک در حال صادر شدن است اما آن سازمان هایی که در این زمینه مسئول خاک کشور هستند مانند سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری و معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی چنین چیزی را تائید نمی کنند.رئیس گروه حفاظت آب و خاک پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری افزود: البته ممکن است خاک به صورت قاچاق صادر شود که این بحث جدایی است و با تماسی که با سازمان های مسئول در این زمینه گرفتم، این مسئله یعنی صادرات خاک به کشورهای دیگر را تائید نکردند.
وی با ذکر اینکه شاید ۶۵ درصد خاک های کشاورزی ما کمتر از یک درصد ماده آلی دارند در حالی که در کشورهای اروپایی تا سه درصد ماده آلی دارند، یادآور شد: در مناطق جنگلی ماده آلی زیاد، ولی در مناطق خشک و نیمه خشک این ماده کم است به عبارت دیگر خاک های سطحی ما در ایران ماده آلی کافی برای اینکه بتوانید محصول خوبی را تولید کنند، ندارند و مجبوریم و توصیه می کنیم تا به خاک ها ماده آلی اضافه شود.
در ادامه دکتر حمید رضا پیروان دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گروه تحقیقات مهندسی حفاظت آب و خاک با بیان اینکه باید بین خاک صنعتی و خاک کشاورزی تمایز قائل شویم، اظهار داشت: برای ما که در پژوهشکده حفاظت خاک و آب هستیم، خط قرمز خاک کشاورزی است یعنی به هیچ وجه و تحت هیچ قانونی نباید، برای فروش خاک کشاورزی مجوز داده شود.
دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گروه تحقیقات مهندسی حفاظت آب و خاک افزود: اقلیم ایران خشک است و ضخامت خاک در عرصه های مختلف آبخیز خیلی کم است و سرعت خاکزایی بسیار پایین و تنها در مناطق مرطوبی که در شمال کشور است، وضعیت نسبتا خوب است.
پیروان با بیان اینکه خاک کشاورزی مازاد نداریم، تصریح کرد: به دلیل محدودیت اراضی کشاورزی، محدودیت منابع خاک از نظر ویژگی های خاک و از نظر شیب داریم. در زمانی که بحث خودکفایی گندم در جهاد سازندگی مطرح شد در اراضی بالای ۲۰ درصد گندم را به صورت دیم کاشتند و خسارت های شدید فرسایش حوزه های آبخیز و هدر رفت خاک را ایجاد کردند و منجر به این شد که آن طرح جواب نداد.
دکتر کامران افتخاری رئیس بخش تحقیقات تشکیل طبقه بندی و شناسایی خاک موسسه تحقیقات خاک و آب هم گفت: مجموعه برآوردهایی که صورت گرفته نشان می دهد، حدود ۵۴ درصد از اراضی کشورمان غیرخاک و حدود ۴۶ درصد خاک است.
رئیس بخش تحقیقات تشکیل طبقه بندی و شناسایی خاک موسسه تحقیقات خاک و آب با تاکید بر اینکه باید خاک را شناخت، اظهار داشت: بیشتر مردم بر آن چیزی که پا می گذارند و راه می روند، توجه نمی کنند و هر چیزی را که به رنگ قهوه ای ببینند، خاک می گویند در صورتی که خاک جدا از رسوبات است و فرآیندهایی بر رسوبات اتفاق می افتد تا یک خاک شکل بگیرد.
افتخاری با اشاره به فرآیند تشکیل خاک، توضیح داد: ظرف خاک های کشور محدود است و خاک هایی که وجود دارد تحت تاثیر میلیون ها سال عوامل محیطی برای تشکیل بوده است. این خاک ها با شرایط ترمودینامیک کشور ما به تعادل رسیده است، نه بیش از این ارتقا پیدا می کند و نه ظرفیت هایش کمتر از این خواهد بود.
وی تاکید کرد: اگر ما هر خاکی حتی یک سانتی متر یا یک وجب را از دست بدهیم برای برگشتن آن دیگر به هیچ وجه جایگزینی نداریم. بنابراین ما هیچ خاکی برای از دست دادن نداریم و باید در هر جایی که هستیم با چنگ و دندان از آن حفاظت کنیم.
وی افزود: رسوبات سدها حاوی عناصر و کانی هایی بسیار قوی است و می توانیم از آنها استفاده کنیم. بنابراین اگر دانش و تکنیک را بکار بگیریم بهترین ماده تولید کننده ما خواهند بود.
وی با ذکر اینکه شاید ۶۵ درصد خاک های کشاورزی ما کمتر از یک درصد ماده آلی دارند در حالی که در کشورهای اروپایی تا سه درصد ماده آلی دارند، یادآور شد: در مناطق جنگلی ماده آلی زیاد، ولی در مناطق خشک و نیمه خشک این ماده کم است به عبارت دیگر خاک های سطحی ما در ایران ماده آلی کافی برای اینکه بتوانید محصول خوبی را تولید کنند، ندارند و مجبوریم و توصیه می کنیم تا به خاک ها ماده آلی اضافه شود.
در ادامه دکتر حمید رضا پیروان دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گروه تحقیقات مهندسی حفاظت آب و خاک با بیان اینکه باید بین خاک صنعتی و خاک کشاورزی تمایز قائل شویم، اظهار داشت: برای ما که در پژوهشکده حفاظت خاک و آب هستیم، خط قرمز خاک کشاورزی است یعنی به هیچ وجه و تحت هیچ قانونی نباید، برای فروش خاک کشاورزی مجوز داده شود.
دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گروه تحقیقات مهندسی حفاظت آب و خاک افزود: اقلیم ایران خشک است و ضخامت خاک در عرصه های مختلف آبخیز خیلی کم است و سرعت خاکزایی بسیار پایین و تنها در مناطق مرطوبی که در شمال کشور است، وضعیت نسبتا خوب است.
پیروان با بیان اینکه خاک کشاورزی مازاد نداریم، تصریح کرد: به دلیل محدودیت اراضی کشاورزی، محدودیت منابع خاک از نظر ویژگی های خاک و از نظر شیب داریم. در زمانی که بحث خودکفایی گندم در جهاد سازندگی مطرح شد در اراضی بالای ۲۰ درصد گندم را به صورت دیم کاشتند و خسارت های شدید فرسایش حوزه های آبخیز و هدر رفت خاک را ایجاد کردند و منجر به این شد که آن طرح جواب نداد.
دکتر کامران افتخاری رئیس بخش تحقیقات تشکیل طبقه بندی و شناسایی خاک موسسه تحقیقات خاک و آب هم گفت: مجموعه برآوردهایی که صورت گرفته نشان می دهد، حدود ۵۴ درصد از اراضی کشورمان غیرخاک و حدود ۴۶ درصد خاک است.
رئیس بخش تحقیقات تشکیل طبقه بندی و شناسایی خاک موسسه تحقیقات خاک و آب با تاکید بر اینکه باید خاک را شناخت، اظهار داشت: بیشتر مردم بر آن چیزی که پا می گذارند و راه می روند، توجه نمی کنند و هر چیزی را که به رنگ قهوه ای ببینند، خاک می گویند در صورتی که خاک جدا از رسوبات است و فرآیندهایی بر رسوبات اتفاق می افتد تا یک خاک شکل بگیرد.
افتخاری با اشاره به فرآیند تشکیل خاک، توضیح داد: ظرف خاک های کشور محدود است و خاک هایی که وجود دارد تحت تاثیر میلیون ها سال عوامل محیطی برای تشکیل بوده است. این خاک ها با شرایط ترمودینامیک کشور ما به تعادل رسیده است، نه بیش از این ارتقا پیدا می کند و نه ظرفیت هایش کمتر از این خواهد بود.
وی تاکید کرد: اگر ما هر خاکی حتی یک سانتی متر یا یک وجب را از دست بدهیم برای برگشتن آن دیگر به هیچ وجه جایگزینی نداریم. بنابراین ما هیچ خاکی برای از دست دادن نداریم و باید در هر جایی که هستیم با چنگ و دندان از آن حفاظت کنیم.
وی افزود: رسوبات سدها حاوی عناصر و کانی هایی بسیار قوی است و می توانیم از آنها استفاده کنیم. بنابراین اگر دانش و تکنیک را بکار بگیریم بهترین ماده تولید کننده ما خواهند بود.
