خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)؛ نویسنده: فاطمه رمضانیان/ پیش‌بینی برداشت ۱۴ میلیون تن گندم در سال جاری و استمرار خودکفایی این محصول، خبری است که از سوی دولت مطرح شده است. اعلام این خبر با توجه به بحران آب در کشور و همچنین حواشی سال گذشته درباره نرخ خرید تضمینی گندم و در نهایت اعلام نرخ ۱۳۰۰ تومانی باعث شده که کارشناسان به دیده تردید به این موضوع بنگرند. کارشناسان معتقدند با توجه به آغاز سال زراعی و اجبار کشاورزان به کشت و همچنین اعلام دیرهنگام نرخ خرید تضمینی خودکفایی مجدد گندم در سال جاری دور از انتظار نخواهد بود؛ اما طی سال‌های بعد این روند تداوم نخواهد یافت؛ چراکه کشاورزان از نرخ خرید تضمینی راضی نیستند و تمایلی به کشت ندارند. با این حال متولیان حوزه گندم کشور می‌گویند با توجه به شرایط مناسب بارندگی و توصیه‌های فنی، خودکفایی ممکن است. آن‌ها معتقدند خودکفایی گندم به‌طور مستقیم به مساعد بودن شرایط آب و هوا بستگی دارد. همچنین به گفته این عده کم یا زیاد بودن نرخ خرید تضمینی تاثیری بر روند تولید گندم نخواهد گذاشت، چراکه کشاورز چاره‌ای جز کشت گندم ندارد. در برخی مناطق به‌ویژه مناطق سردسیر به غیر از گندم و کلزا نمی‌توان محصول دیگری کاشت. کشت کلزا در ایران با موفقیت همراه نبوده و ترجیح کشاورزان همان کشت گندم است و این به معنای آن است که مزارع گندم تثبیت شده هستند و کشاورزان به میل یا اجبار، این محصول را کشت خواهند کرد.ایمانی با تاکید بر این‌که در برخی مناطق هم‌اکنون در مرحله برداشت هستیم، ادامه داد: احتمال زیادی وجود دارد که امسال نیز به خودکفایی گندم برسیم.
رئیس بنیاد ملی توانمند‌سازی گندم‌کاران ایران افزود: با توجه به شرایط مناسب بارندگی و توصیه‌های فنی، میزان تولید گندم کمتر از سال قبل نخواهد بود. با این حال اطمینانی وجود ندارد که خودکفایی در سال‌های ۹۷ و پس از آن نیز استمرار یابد.
وی با تایید این نکته که مشکلات خرید تضمینی گندم دلسردی کشاورزان گندم‌کار را به‌دنبال داشته، گفت: کشاورزان علاقه‌ای به تحت فشار گذاشتن دولت ندارند؛ اما جز خرید تضمینی ابزار حمایتی دیگری برای کشاورز وجود ندارد. به هر روی کشت گندم سال گذشته با اشتیاق کشاورزان انجام شد که در کنار شرایط مساعد آب و هوای به استمرار خودکفایی در سال جاری خواهد انجامید؛ اما تداوم اشتیاق برای کشت در سال جاری پیش‌بینی شدنی نیست.
این مقام مسئول با اشاره به این‌که بیش از ۲ میلیون هکتار اراضی آبی گندم در کشور وجود دارد، اظهار داشت: از این مقدار بیش از ۹ میلیون تن گندم برداشت خواهد شد و با در نظر گرفتن ۴ میلیون هکتار اراضی دیم، خوداتکایی قطعی خواهد بود.
رئیس بنیاد ملی توانمند‌سازی گندم‌کاران ایران با اشاره به این‌که قیمت جهانی گندم به ۲۰۰ دلار نمی‌رسد، عنوان ساخت: احتساب این رقم به نرخ ایران ۷۰۰ تا ۸۰۰ تومان است و این رقم بسیار پایین‌تر از رقم خرید دولت است. گندم‌کاران این را می‌دانند؛ اما چاره‌ای ندارند. بهره‌وری بدون افزایش قیمت خرید تضمینی به زیرساخت‌های اساسی نیاز دارد که شرایط مهیا شدن آن فراهم نیست و خرید تضمینی تنها راه چاره است.
مزارع گندم تثبیت شده هستند
محمدامین آسودار، عضو بنیاد ملی توانمند‌سازی گندم‌کاران ایران، نیز با اشاره به این‌که استمرار خودکفایی گندم به‌طور مستقیم به مساعد بودن شرایط آب و هوا بستگی دارد، اظهار داشت: بارندگی‌های سال گذشته مناسب بود و اگر بارندگی در فروردین و اردیبهشت سال جاری نیز ادامه یابد، می‌توان با قطعیت از خودکفایی گندم در سال جاری صحبت کرد.
آسودار در پاسخ به عدم استمرار خودکفایی گندم به‌دلیل حواشی خرید تضمینی و عدم تمایل کشاورزان به کشت گندم، اظهار داشت: کشاورز چاره‌ای جز کشت گندم ندارد؛ چراکه مساله «تناوب زراعی» مطرح است، یعنی در برخی مناطق به‌ویژه مناطق سردسیر جز گندم و کلزا نمی‌توان محصول دیگری کاشت و نمی‌توان خیلی کم یا خیلی زیاد کاشت، به عبارتی دیگر مزارع گندم ما مزارع تثبیت شده هستند.
عضو بنیاد ملی توانمند‌سازی گندم‌کاران ایران در پاسخ به این‌که بحث خودکفایی دانه‌های روغنی کشاورزان گندم‌کار را به کشت کلزا تشویق خواهد کرد، گفت: کلزا در ایران، برداشت موفقی نداشته و معمولا از هر ۲ تن عملکرد، ۳۰ درصد آن در زمان برداشت ریزش دارد. به همین دلیل کشاورزان به گندم تمایل بیش‌تری دارند تا کشت کلزا. بحث خودکفایی گندم نیز بیش از هر چیز به اقلیم و بارندگی بستگی دارد و قابل پیش‌بینی نیست.
پیش‌بینی برداشت ۱۴ میلیون تن گندم در سال جاری
در این‌خصوص اما علی قنبری، معاون وزیر جهادکشاورزی، با اشاره به استمرار خودکفایی در سال جاری گفت: برخی اعلام کرده بودند با توجه به این‌که قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جاری ۱۳۰۰ تومان تعیین شده، احتمال کاهش تولید این محصول وجود دارد. در این خصوص باید گفت شاید کشاورزان چندان از این نرخ راضی نباشند؛ اما هنوز این قیمت با نرخ‌های جهانی تفاوت زیادی دارد و به‌نفع تولیدکنندگان است که به تولید اقدام کنند.
قنبری ادامه داد: کشاورزان در حال حاضر تولید را انجام داده‌اند و پیش‌بینی می‌شود در سال زراعی جاری حدود ۱۳ تا ۱۴ میلیون تن گندم در کشور تولید شود.
آبیاری میکرو در بیش از ۳۳ هزار هکتار از اراضی کشاورزی
همچنین عباس کشاورز، معاون زراعت وزیر کشاورزی، نیز از تکرار خودکفایی تولید گندم ایران در سال جاری به‌شرط مناسب بودن وضعیت و شرایط اقلیمی کشور خبر داد و گفت: تاخیر در اعلام نرخ‌های خرید تضمینی گرچه درست نبود؛ اما کشاورزان استقبال بهتری از سال گذشته داشتند.
کشاورز افزود: با توجه به تقویت مکانیزاسیون و دیگر تجهیزات و زیرساخت‌های مورد نیاز بخش کشاورزی، وضعیت کشت گندم بهتر از سال گذشته است. سیستم‌ها و ماشین‌آلات کاشت مناسبی برای کشت بذر گندم در اراضی شور و غیرشور از سوی سازندگان ماشین‌آلات کشاورزی از کشورهای مختلف وارد شده است و برای دومین سال به‌عنوان نمونه آبیاری میکرو در بیش از ۳۳ هزار هکتار اراضی کشاورزی برای کشت این محصول استراتژیک استفاده می‌شود.
منبع: سبزینه
منبع: سبزینه
