خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)/ نویسنده: ملیحه محمودخواه/ ماجرای گرد و غبار در اهواز، سیلهای جنوب شرق کشور، مشکلات تاغزارها در شمال شرق و گسترش مناطق بیابانی از جمله مشکلاتی است که معاونت آبخیزداری سازمان جنگلها در سال ۹۵ با آن دست و پنجه نرم کرد. این در حالی است که با تمام مسائل و مشکلاتی که این سازمان با آن روبهرو بود، کارشناسان معتقدند که روند بیابانزایی از بیابانزدایی در سال گذشته بیشتر بوده است.
معاون جنگلداری و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، اظهار داشت: سال ۹۵ ما با چالشهای زیادی در عرصه آبخیزداری و آبخوانداری روبهرو بودیم که یکی از این مشکلات عدم تأمین منابع مالی بود. پرویز گرشاسبی گفت: در آغاز سال بیش از ۲۱۰ میلیارد تومان برای بخش آبخیزداری، ۶۴ میلیارد تومان برای بخش بیابان و ۱۰ میلیارد تومان برای بخش مرتع در نظر گرفته شد که با اینکه به انتهای سال رسیدهایم، هنوز بسیاری از این منابع تأمین نشده است؛ اما با این وجود ما در همه این بخشها در حال اجرای عملیاتهای مورد نظر هستیم.
گرشاسبی افزود: اما این تنها چالش ما به حساب نمیآید و مسائل زیستمحیطی، عدم جامعنگری و بحث سیل و خشکسالی مسائلی است که در گسترش ریزگردها خصوصاً در خوزستان مشکلات زیادی را به وجود آورد. به دلیل بروز این مشکلات و عدم مدیریت منابع آب و خاک در کشور این مشکلات نه تنها حل نشده، بلکه در حال تشدید است و به عنوان چالش بزرگی کشور را با خود درگیر کرده.
حضور ۳برابری دامها نسبت به ظرفیت مراتع
این مقام مسئول در مورد مشکلات دیگری که بر سر راه فعالیتهای این سازمان است، گفت: وقوع سیلاب در جنوب و جنوب شرق کشور با وجود اینکه زمین تشنه را سیراب کرد، خسارتهای زیادی را به دنبال داشت که فرسایش خاک یکی از آنها به حساب میآید و این موضوع لزوم توجه به توسعه عملیات آبخیزداری را گوشزد میکند.وی در مورد مشکلات دیگر این بخش گفت: امسال دچار فقر مرتعی شدیم و یکی از مشکلاتی که در مراتع با آن برخورد کردیم، وجود دام مازاد بر ظرفیت مراتع در کشور است و تنها در یکی از استانها مثل آذربایجان غربی نه میلیون رأس دام وجود دارد که حدود سه برابر ظرفیت مراتع برآورد شده و این یک هشدار جدی است.
معاون جنگلداری و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به عدم مدیریت بخش آب اظهار داشت: در سه سال گذشته حجم تبخیر آب به علت فقر مراتع از ۲۷۲ میلیارد مترمکعب در سال به ۲۹۲ میلیارد مترمکعب رسیده که ۲۰ میلیارد مترمکعب افزایش یافته است.
وی در ادامه تأکید کرد: منابع طبیعی بستر حفاظت آب است و حفاظت از این عرصههای طبیعی تأثیر مستقیم بر سفرههای زیرزمینی دارد و اگر نتوانیم در کوتاهمدت به ترمیم اکوسیستم بپردازیم، شاهد صدمات جبرانناپذیر منابع آب در سال آینده خواهیم بود.
این مقام مسئول افزود: در سال ۹۴ و ۹۵ توفیقات زیادی را هم به دست آوردیم که نمیتوان از کنار آنها به سادگی گذشت. توسعه مدل مدیریت آبخیزداری را که به مدت ۱۵ سال آن را در حوضههای پایلوت به مرحله اجرا گذاشته بودیم، در ۳۱استان تعمیم دادیم و آن را به مدل مشارکتی دولت و مردم در مدیریت زیستی در حوضههای آبخیز تبدیل کردیم. همچنین توسعه عملیات آبخیزداری توسط خیرین در سالهای اخیر نیز از جمله فعالیتها در این بخش است که در سالهای اخیر بیش از ۳۰۰ هزار هکتار از این عملیاتها توسط خیرین انجام شده و تنها در سال ۹۵، عملیات آبخیزداری در ۴۰ هزار هکتار توسط خیران صورت گرفت؛ البته این عملیات در حال حاضر در شش استان در حال اجرا است که امیدواریم بتوانیم آن را با کمک خیران به سایر استانها گسترش دهیم. گرشاسبی در ادامه گفت: با توجه به تصویب بودجه سال ۹۶ میتوانیم بگوییم اعتبارات در بخش آبخیزداری به ۵/۲ برابر افزایش یافته و به رقم ۵۴۰ میلیارد تومان رسیده است. در بخش بیابان نیز این رقم از ۸۰ میلیارد تومان به ۹۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته. وی با اشاره به برنامههای سال جدید و در دستور کار این معاونت تصریح کرد: توسعه بیابانزایی و کاهش کانونهای گردوغبار، توسعه عملیات آبخیزداری و احیای مراتع با مشارکت بسیج سازندگی در اولویتهای این سازمان قرار دارد. امسال تلاش داریم تا مشارکت مردمی را در حفاظت از عرصههای ملی به بالاترین حد ممکن برسانیم.
منبع: سبزینه