خبرگزاری کشاورزی و منابع طبیعی(IANN)/ نویسنده: ملیحه محمودخواه/ درست از زمانی که تکنولوژی پا به عرصه زندگی اجتماعی و شخصی افراد گذاشت، تغییر ژرفی ایجاد و بسیاری از مشکلاتی را که حل آنها به زمان و نیروی انسانی زیادی نیاز داشت، به راحتی برطرف کرد. با گذر زمان کمکم این تکنولوژی کمک دست نیروی انسانی شد و توانست کارهایی را انجام دهد که بشر به تنهایی قادر به انجام آنها نبود. یکی از این عرصهها که نیروی انسانی تا به حال نتوانسته تعرض و دست درازی به آن را به تنهایی برطرف کند و برای حل این مشکل نیاز به تکنولوژی احساس شده، عرصههای جنگل و منابع طبیعی است که دستدرازی به آن برای استفاده از امکانات و امتیازاتی که دارد، بر کسی پوشیده نیست. در بسیاری از کشورهای دنیا استفاده از تکنولوژی روز دنیا برای حفاظت و جلوگیری از قطع درختان جنگلی نهادینه شده است و به این روش توانستهاند جنگلهای دستکاشت و دستیشان را که یک چهارم ارزش جنگلهای کشور ما را ندارد، حفظ کنند.
این در حالی است که جنگلهای بکر و استثنایی ما به دلیل کمبود نیروی انسانی و بهره نبردن از برخی تکنولوژیها، هنوز هم با ورود قاچاقچیان مواجهند. به تازگی گروهی از محققان منابع طبیعی تصمیم گرفتند تا تکنولوژی را به عرصه جنگل وارد کنند و از آن برای حفاظت از جنگل بهره بگیرند. علیرضا حسینپور، طراح استفاده از پهپاد برای پایش جنگل، میگوید: پهپادها بیشتر برای انجام هولوشات و فیلمبرداری در کشور ما استفاده میشوند و استفاده کاربردی از آنها انجام نمیشود، در حالی که میتواند در عرصه جنگل خیلی به ما کمک کند، زیرا هزینه گرفتن عکسهای هوایی زیاد است و اصولاً گرفتن عکسهای هوایی بهصرفه نیست. به همین دلیل ایده استفاده از پهپادها در عرصههای جنگلی مطرح شد. دلیل آن هم این بود که هجوم گونههای علفی و نیاز گونهها به هرس هزینههای زیادی را به همراه دارد و اجرای برنامههای مراقبتی نیز مستلزم صرف هزینههای هنگفتی است؛ لذا بررسی قابلیت پهپاد در پایش جنگلها بسیار کاربردی است. وی در ادامه میگوید: این پهپادها میتوانند خیلی به ما کمک کنند، زیرا توانایی این را دارند که در روزهای ابری و بارانی نیز پرواز و از عرصههای جنگلی عکسهای سه بعدی تهیه کنند. این عکسها میتواند به ما کمک کند تا ببینیم در چه قسمتهایی جنگلکاری موفقی داشتهایم و در کجاها باید توان بیشتری به خرج دهیم و در واقع بحث جنگلکاری موفق را از ناموفق تفکیک میکند. حسینپور در ادامه میگوید: این پهپادها قابلیت پرواز در تمام ساعات شبانهروز و کنترل بهصورت دستی و اتوماتیک را دارند و این امر میتواند به حفاظت از جنگل در کنار نیروی انسانی کمک کند، زیرا قدرت مانور در جنگل را دارد و میتواند حضور قاچاقچیان در جنگل را مشخص کند. این کارشناس منابع طبیعی در ادامه میگوید: برد این پهپاد پنج کیلومتر است و قدرت تصویربرداری آن نیز HD است و هر بار میتواند ۲۰ دقیقه پرواز کند و از عرصههای جنگلی فیلم بگیرد.
وی در ادامه درباره تواناییهای این پهپاد میگوید: این پهپاد عکسهای سه بعدی از جنگل و عرصهها میاندازد و توانایی تشخیص نوع بیماری درختان، نوع درختها با نوع کنتراست رنگها، و تفکیک گونهها با نشان دادن نوع برگ را دارد و میتواند به عنوان قرقبان و جنگلبان هم نقش ایفا کند. این پهپاد به دوربین حرارتی مجهز است و میتواند با برنامهای که به او داده میشود، بهطور اتوماتیک پرواز کند و بعد از فیلمبرداری نیز به محل اولیهاش برگردد. از این پهپاد برای نشان دادن تغییرات جنگلها، تهیه نقشه، پایش آتشسوزی، نشان دادن نقاط خطر و… بهراحتی میتوان استفاده کرد.
ایدهپرداز این پهپاد در ادامه میگوید: در مناطق ریزش زمین و نقاط کور که رفت و آمد انسان به آنجا خطرناک است و ممکن است مشکلساز شود، وجود این پهپادها میتواند چارهساز باشد و با استفاده از آن میتوانیم خطر حوادث انسانی را کاهش دهیم. به گفته حسینپور آنالیز نقشه در گوگل مپ امکانپذیر نیست، ولی آنالیز تمام موارد فیلمبرداری در این پهپاد امکانپذیر است و از ۵ تا ۵۰ نقطه از یک برگ درخت را میتواند بهوضوح فیلمبرداری کند. به گفته این پژوهشگر منابع طبیعی، در حال حاضر این پهپاد در بیش از ۲۰۰ هکتار از جنگلهای شمال در شهر تجن مازندران به صورت آزمایشی در حال بررسی است و امیدواریم بتوانیم در همه قسمتهای جنگل از آن استفاده کنیم. بهمن افراسیابی، مدیر کل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی، نیز درباره کاربرد این پهپاد میگوید: این پهپادها میتوانند در بخشهایی مانند حفاظت، تغییر کاربری اراضی، آفات و بیماریها، قاچاق و بسیاری از مسائل که در جنگل با آن روبهرو هستیم، به ما کمک کند، به شرطی که از نوع پیشرفته آن باشد و برنامههای پایش جنگل را بشناسد.
وی همچنین میگوید: تا به امروز هم از این پهپادها استفاده میشده و همین چند روز پیش پهپادی به لرستان برده شد تا مشخص شود از ۵ هزار هکتاری که مورد بهرهبرداری قرار گرفته آیا تصرفی صورت گرفته است یا نه. اما در کل این پهپادها میتوانند در تشخیص نوع بیماریهای درختان و آفات نیز کمک و در کنار کارشناسان در شناسایی مناطق بیمار جنگل ایفای نقش کنند.
منبع: سبزینه