سالانه ۱۰ میلیارد متر مکعب آب توسط رودخانههای مرزی از کشور خارج میشود و عمدتا به عراق میریزد درحالی که اراضی زیادی در این مناطق بدون آب ماندهاند که با اجازه مقام معظم رهبری قرار شد طی چهار سال، سالانه دو میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برای مهار آبهای مرزی برداشته شود؛ پس میتوان به رونق اراضی خشک این مناطق امیدوار بود.
به گزارش پایگاه خبری iann به نقل از خبرگزاری ایسنا با توجه به اینکه بخش کشاورزی محرکه اقتصاد کشور است، نقش بسزایی در تحقق مقاومتی دارد و یکی از اصلیترین مولفههای رسیدن به اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی مدیریت مصرف آب و افزایش بهرهوری در این بخش است اما یکی از مشکلات این بخش امور زیربنایی است چراکه اراضی آبی کشور فنی نیستند و وقتی بستر فنی نباشد، عملکردها پایین میآید و به همین دلیل است که بخش کشاورزی در زمینه تجهیز و نوسازی اراضی و احداث شبکه مشکل اساسی دارد.
این درحالی است که با اعتباراتی که در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته میتوان سالانه حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی را تجهیز و نوسازی کرد که به گفته مسئولان این وزارتخانه با چنین عملکردی نمیتوان کاری از پیش برد.
و با توجه به هدرفت سالانه ۱۰ میلیارد متر مکعب توسط رودخانههای مرزی در اراضی غرب کشور شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان و مخصوصا کرمانشاه و ایلام، موضوع در ملاقاتهای هفتگی رییس جمهور با مقام معظم رهبری مطرح شد و ایشان اجازه دادند که هشت میلیارد دلار به مدت چهار سال (سالانه دو میلیارد دلار) از صندوق توسعه ملی برای مهار آبهای مرزی برداشته شود.
چراکه در این مناطق اراضی زیادی داریم که بدون آب هستند و ۴۳۷ هزار هکتار اراضی غرب کشور و حتی بخشهایی در شرق کشور، بدون آب هستند که با اختصاص این اعتبار برای جلوگیری از خروج آب از کشور، میتوان به رونق گرفتن اراضی بیآب کشور امیدوار شد.
همچنین به گفته بخشنده، معاون وزیر جهاد کشاورزی هشت میلیارد دلار مشترک بین وزارت جهاد کشاورزی و نیرو نیز تخصیص داده شده تا با این اعتبارات سدها را کامل کنند؛ یعنی در واقع ۱۰ میلیارد دلار مصوبه قطعی داریم که برای این منظور اختصاص یافته است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد: حدود هزار میلیارد تومان اعتبار توسط دولت برای اجرای ۲۰۰ هزار هکتار آبیاری تحت فشار در اراضی کشاورزی طی سال ۹۳ تصویب شده است.
به طور کلی میتوان گفت به علت ارتباط مستقیم کشاورزی با آب و طبیعت، بخش کشاورزی به شدت از تنشهای آبی تاثیر میپذیرد. عموما مناطق خشک که از خصیصه کم آبی و بارندگی کم، رنج میبرند و در مقایسه با مناطق پر باران از شرایط کشاورزی متفاوتی برخوردار هستند.
کشاورزی در مناطق خشک به علت بروز خشکسالی، سیل و بیابان زایی در سال های مختلف نیازمند استراتژی و برنامه های سازگار با این نوع اقلیم هاست اما کشورهای در حال توسعه به علت فقدان مدیریت هوشمند بر منابع آب و عدم به کارگیری راهکارها و عملیات فوق به مراتب بیشتر از تنش های آبی و خشکسالی ها آسیب میبینند.
ایران از نظرجغرافیایی در بخش نیمه خشک و خشک جهان قرار گرفته به شکلی که میانگین بارش در ایران حدود ۲۵۰ میلیمتر است درحالی که میانگین جهانی حدود ۸۵۰ میلیمتر است؛ یعنی بیش از سه برابر ایران.
همچنین بیشترین میزان پتانسیل آب شیرین تجدید شونده کشور هم ۱۳۰ میلیارد متر مکعب در سال است که در مقایسه با کشورهای مهم آبی جهان همچون برزیل، روسیه، کانادا، چین و اندونزی عدد بسیارکمی محسوب می شود و حتی نسبت به همسایه غربی، ترکیه هم حدود ۷۰ میلیارد مترمکعب کمتر است.
از سوی دیگر میزان برداشت آب در بخش کشاورزی در کشورهای درحال توسعه به علت نداشتن ابزار مناسب دو برابر کشورهای توسعه یافته برای هر هکتار است درحالی که میزان محصولات کشاورزی آنها یک سوم است.
در ایران نیز مصرف آب در بخش کشاورزی ۲۲ درصد بیشتر از متوسط مصرف جهانی آب در این بخش است؛ به طوری که حدود ۹۲ درصد مصرف آب مختص بخش کشاورزی است و این درحالی است که متوسط مصرف آب جهان در این بخش حدود ۷۰ درصد است.
همچنین طبق گزارش سازمان خواربار جهانی (فائو) راندمان آبیاری کشاورزی در ایران از کشورهای مشابه خود از نظر اقلیمی، اجتماعی و اقتصادی از قبیل هند، چین، مصر، سوریه، پاکستان، عربستان، ترکیه و حتی لیبی کمتر است.
با توجه به شرایط حاضر باید این نکته را در نظر گرفت که بخش کشاورزی با این واقعیت روبروست که درآینده بایستی ضمن مصرف آب کمتر تولید بیشتری را عرضه کند لذا با مدیریت صحیح منابع آب و بااستفاده از دانش و فناوریهای نوین باید جهت ارتقای بهره وری از منابع آب، افزایش کارایی مصرف آب، افزایش راندمان آبیاری و افزایش عملکرد در واحد سطح، گامهای اساسی را برداشت.