گفتند بعد از خوردن غذای نذری، زباله‌ها را در خیابان نریزید.ما هم نریختیم؛ اما ما تنها ساکنان این شهر نبودیم، برای همین خیلی وقت‌ها خیابان‌ها آن‌طور که باید، تمیز و بی‌زباله نماند!از سوی دیگر به‌دلیل این‌که بسیاری از افراد، ظروف یکبارمصرف پلیمری مصرف‌شده‌ی خود را به داخل مخازن مستقر در سطح شهر نمی‌انداختند، جریان باد و جریان آب، این پسماندها را در حوزه‌های گسترده‌ای در سطح شهر و یا محیط‌زیست اطراف شهر پراکنده می‌کرد.
معمولاً این ظروف پلیمری می‌روند و در لایه‌های محیط‌زیست پنهان می‌مانند و تا سال‌ها در طبیعت تجزیه نمی‌شوند و علاوه بر تغییر چهره‌ی محیط‌زیست و چشم‌اندازهای طبیعی، مشکلات مختلفی برای عناصر اکولوژیک مانند جانوران وگیاهان ایجاد می‌کنند.
در بسیاری از موارد تکه‌های خرد‌شده‌ی این ظروف پلیمری، توسط جانوران مختلف و حتی دام‌های موجود خورده می‌شود که این امر علاوه بر آزادسازی مواد خطرناکی در بدن این حیوانات با پدیده‌ی سیری کاذب (به‌دلیل عدم تجزیه پلیمر در سیستم گوارش) و مرگ تدریجی حیوان در طول زمان همراه خواهد بود.
رهاسازی این ظروف پلیمری در جوی‌های آب هم مشکلات دیگری برای شهر به همراه دارد و ده‌ها مشکل کوچک و بزرگ دیگر ارمغان رهاسازی این زباله‌ها خواهد بود.
با این‌که دهه‌ی اول ماه محرم گذشته، اما هنوز هیئت‌ها و ایستگاه‌های توزیع نذری و چای صلواتی در شهر فعالند و هنوز نذری‌ها در این ظروف عرضه شده و هنوز امکان رهاسازی آن‌ها در خیابان‌ها وجود دارد. خواستیم یادآوری کنیم که اگر تا امروز نتوانستیم کاری بکنیم هنوز فرصت داریم؛ برای تولید زباله‌ی کم‌تر و یا دفع درست آن.
از کجا آمد؟
ظروف یکبارمصرف کاغذی را اولین‌بار در سال ۱۸۶۷ یک آلمانی ابداع کرد. با گذشت زمان و آغاز جنگ‌جهانی اول و سپس جنگ‌جهانی دوم، استفاده از ظروف یکبارمصرف برای تغذیه‌ی کارگران شاغل در کارخانه‌های مهمات‌سازی و… رایج شد.
پس از پایان جنگ‌جهانی دوم و با ورود پلمیرهای پلی‌استایرن و پلی‌پروپیلن (ظروف یکبارمصرف پلاستیکی) به بازار، این صنعت وارد مرحله‌ی جدیدی از تاریخچه‌ی خود شد.
در دهه‌ی ۱۹۸۰ پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر به دنیا معرفی شدند و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد در حال حاضر تنها در حدود یک تا دو دهم درصد از کل پلاستیک تولیدی جهان را بیوپلاستیک ها به خود اختصاص داده‌اند. این پلاستیک‌های زیست‌تخریب‌پذیر، از بخش قابل ملاحظه‌ای نشاسته‌ی ذرت تشکیل شده و در صورت دفع پس از گذشت حدود شش تا ۹ ماه بخش قابل توجهی از آن تجزیه می‌شود و به طبیعت باز می‌گردد.
کمپین خود خودمان
از یک کمپین در شبکه‌های اجتماعی آغاز شد و در روزهای اوج مصرف، زباله‌ی کم‌تری نسبت به سال‌های گذشته در خیابان‌ها دیدیم، به همین سادگی!
این کمپین در روزهای ابتدایی ماه محرم با هدف بالا‌رفتن فرهنگ جامعه در رابطه با رهاسازی زباله و بخصوص زباله‌های خشک در سطح شهر و البته با هدف جلوگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی در فضای مجازی کلید خورد.
شاید شما هم متن‌هایی دریافت کرده‌اید و یا خواند‌ه‌اید که در سطح شهر، به‌ویژه در ماه محرم و مراسم تاسوعا و عاشورا زباله و ظرف‌های یکبارمصرف نریزیم. همین متن‌های ساده که با انتشار در فضای مجازی دست به دست چرخیدند، نتیجه‌ی قابل توجهی داشتند.
نه این‌که دیگر در خیابان‌ها زباله نبود و نه این‌که یک‌بارمصرف‌ها کم‌تر شدند و یا همه‌ی آن‌ها جدای از زباله‌های تر جمع‌آوری شدند. اما آن‌چه به‌صورت کلی مشاهده می‌شد این بود که پسماندهای یکبارمصرف کم‌تری، به نسبت سال‌های گذشته در اطراف مراکز توزیع نذری دیده می‌شد و این هم خودش نتیجه‌ی خوب یک کمپین مردمی بود.
بسیاری از ایستگاه‌های صلواتی سطل‌های مخصوص تعبیه کرده بودند و در اطلاعیه‌هایی که بر پارچه‌های سیاه عزاداری نصب شده بود از هموطنان درخواست می‌کردند تا پس از مصرف، زباله‌ها را در سطل بیندازند.
سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران هم در این ایام، بارها از شهروندان خواست این پسماندها را در مخازن مخصوص سطح شهر بیندازند و قبل از دفع پسماندهای ظروف یکبارمصرف پلیمری خود، اول داخل ظرف را کاملاً تخلیه کنند، چون رهاسازی مواد غذایی موجود در معابر و مسیل‌ها علاوه بر مشکلات بهداشتی، به افزایش تعداد جانوران موذی و از جمله موش‌ها منجر می‌شود.
از سوی دیگر یادآوری شد در زمان دفع این ظروف بهتر است تا حد امکان چندین پسماند ظروف یکبارمصرف پلیمری را در هم فرو کنند. این کار علاوه بر کاهش حجم این نوع پسماندها و کاهش فضای اشغالی از احتمال حرکت و پراکندگی این نوع پسماندها بر اثر جریان باد می‌کاهد.
حالا دیگر می‌توانیم به بالا‌رفتن این فرهنگ، امیدوار باشیم زباله‌ی کم‌تری تولید کنیم و زباله‌های تولیدی را تفکیک کنیم.
